Fibonacci là gì? Các loại Fibonacci và cách sử dụng

Fibonacci là gì? Công cụ phổ biến này liệu có đem lại hiệu quả cao trong quá trình phân tích kỹ thuật và cách sử dụng các loại Fibonacci là như thế nào? Cùng tham khảo bài viết sau để hiểu về những kiến thức cơ bản của Fibonacci cũng như nắm được các dạng và cách sử dụng của Fibonacci nhé!

Fibonacci là gì?

Fibonacci hay dãy Fibonacci là một dãy vô hạn các số tự nhiên với mục tiêu ban đầu là giải quyết các bài toán. Một nhà toàn học người Ý đã phát hiện ra dãy số này và nó đã được ứng dụng từ năm 1202. Sau đó, các thí nghiệm tương tự đã được thực hiện bởi rất nhiều nhà toán học khác và cho ra cùng một kết quả.

Về lý thuyết, dãy Fibonacci là dãy số bắt đầu với 0:1 hoặc 1:1. Sau đó, những số tiếp theo sẽ được xác định bằng tổng của 2 số liên trước đó. Anh em có thể tham khảo công thức sau.

Dựa vào đó, mối liên hệ giữa số phi (đại diện cho tỷ lệ vàng) và Fibonacci đã được các nhà nghiên cứu tìm hiểu và nghiên cứu. Trong đó, số phi là một tỷ số có khả năng chia một đoạn thằng thành 2 phần sao cho tỷ lệ của đoạn thằng và phần lớn bằng tỷ lệ của phần lớn và phần nhỏ. Cơ sở này cũng được ứng dụng để hình thành nên dãy Fibonacci. Trong tự nhiên, chúng ta có thể bắt gặp tỷ lệ này hiện hữu trong rất nhiều sự vật như cơ thể con người, hoa, là, … và đồng thời được áp dụng trong nhiều lĩnh vực.

Những đặc điểm chính của Fibonacci.

Trong phân tích kỹ thuật, Fibonacci được các nhà đầu tư sử dụng như một công cụ để xác định các mức giá với nhiều tỉ lệ khác nhau như 23.6%, 161.8% hay 432.6%, … Dãy số Fibonacci chính là nền tảng để tạo ra được các tỉ lệ này. Cụ thể như sau:

• Nếu lấy số sau chia cho số liền trước trong toàn bộ dãy số, bắt đầu từ số 3, chúng ta sẽ có được kết quả tương đối bằng nhau: 5/3 ≃ 8/5 ≃ 13/8 ≃ 21/13 ≃ 34/21 ≃ … ≃ 1,618
• Nếu lấy số sau chia cho số liền trước nó 2 số chúng ta cũng được tỷ lệ bằng nhau: 5/13 ≃ 8/21 ≃ 13/34 ≃ … ≃ 0,382
• Số nghịch đảo của tỉ lệ vàng: 1/1,618 ≃ 0,618
• Hiệu của nghịch đảo của tỷ lệ vàng và tỷ lệ 0,382: 0,618 – 0,382 ≃ 0,236
• Trường hợp bình phương tỷ lệ vàng: 1,618 ^ 2 ≃ 2,618
• Trường hợp lập phương tỷ lệ vàng: 1,618 ^ 3 ≃ 4,236

Công thức cho số và mức Fibonacci

Như đã đề cập, Fibonacci là một dãy số nên nó không có một công thức nào cụ thể cả. Tuy nhiên, dãy số này lại có mối quan hệ mật thiết với nhau và rất hiệu quả trong việc thể hiện các xu hướng giá. Mức Fibonacci có thể được sử dụng như những chỉ dẫn để nắm bắt được những khu vực giá quan trọng như khu vực giá mà giao dịch phát triển.

Tuy nhiên, để nắm bắt được những hành động giá trên mức Fibonacci, giá phải được xác nhận trước. Đây là lý do mà nhà đầu tư cần chờ đợi và theo dõi giá trước khi thực hiện giao dịch.

Vai trò trong Trading của Fibonacci là gì?

Đặc điểm của Fibonacci là khả năng tạo ra được các tỉ lệ và các tỷ lệ phần trăm bao gồm: 23.6%, 38.2%, 50%, 61.8%, 78.6%, 100%, 161.8%, 261.8%, 423.6%. Những tỉ lệ này có thể được ứng dụng với nhiều kỹ thuật:

• Fibonacci Retracement (Fibonaci thoái lui): Đây là đường nằm ngang trên biểu đồ có tác dụng thể hiện những khu vực hỗ trợ và kháng cự.
• Fibonacci Extension (Fibonacci mở rộng): Đây là đường nằm ngang trên biểu đồ thể hiện những sóng giá mạnh có khả năng xảy đến.
• Fibonacci Fan (Fibonacci dạng quạt): Đây là những đường chéo trên biểu đồ được tạo bởi mức cao và mức thấp với vai trò đại diện cho kháng cự và hỗ trợ
• Fibonacci Arc (Fibonacci vòng cung): Đây là những chuyển động tương đối giống với la bàn được tạo dựa trên cơ sở là những mức cao nhất hoặc thấp nhất, đại hiện cho hỗ trợ và kháng cự.
• Múi giờ Fibonacci: Đây là những đường thẳng đứng được thiết lập để giúp nhà đầu tư đưa ra những dự đoán cho biến động giá trong tương lai.

Các mô hình Fibonacci

Fibonacci Retracement (Fibonacci thoái lui)

Fibonacci Retracement được tạo ra bằng cách sử dụng hai điểm cực trị trên biểu đồ để chia ra các khoảng cách theo chiều dọc. Anh em quan sát hình ảnh sau:

Dựa vào điểm B, mức Fibonacci có thể giúp nhà đầu tư nắm bắt được khả năng đảo chiều của thị trường. Để mức Fibonacci này phát huy được hết tác dụng, chúng ta cần xác định được đỉnh của xu hướng, đồng thời tìm được mức hỗ trợ thông qua các tỷ lệ Fibonacci thoái lui. Những tỉ lệ cơ bản được nhà đầu tư sử dụng cho mô hình này là 23,6%; 38,2%; 61,8%; 78,6%.

Tuy nhiên, nếu anh em chỉ sử dụng Fibonacci như một Indicator độc lập, việc xác định giá sẽ rất khó khăn và không đem lại hiệu quả tốt. Nếu kết hợp mức Fibonacci thoái lui này với những công cụ khác như hỗ trợ và kháng cự hay trendline, … Khi vùng hỗ trợ/kháng cự hoặc trendline trùng với mức Fibonacci, tín hiệu đảo chiều của giá sẽ mạnh mẽ hơn.

Hướng dẫn vẽ và xác định điểm vào lệnh

Do Fibonacci Retracement đưa ra tín hiệu đảo chiều nên anh em cần xác định được xu hướng chính trước khi áp dụng. Các bước cụ thể như sau:

Bước 1: Bạn tìm kiếm công cụ Fibonacci trên Tradingview

Nếu anh em sử dụng những công cụ khác, anh em cũng có thể tìm kiếm được công cụ này. Fibonacci hiện tại là công cụ được ứng dụng rất phổ biến

Bước 2: Lựa chọn khung giờ mà anh em muốn sử dụng

Việc lựa chọn khung giờ đóng vai trò rất quan trọng đối với việc phân tích. Tùy thuộc vào kiến thức và kinh nghiệm giao dịch mà anh em cần lựa chọn khung thời gian phù hợp.

Một số lưu ý đối với việc lựa chọn khung giờ:

• Khung giờ nhỏ sẽ bị chi phối bởi biến động của khung giờ lớn. Ví dụ, khung 4h thể hiện xu hướng tăng nhưng khung D1 lại thể hiện xu hướng giảm thì anh em có thể tìm được điểm mua bằng Fibonacci ở khung 4h để cắt lỗ sớm.
• Anh em nên xác định xu hướng chính bằng những khung thời gian đủ lớn như D1 và dùng Fibonacci Retracement với những khung giờ nhỏ hơn để xác định điểm vào lệnh.
• Thời gian chờ đợi vào lệnh không cần thiết phải trùng khớp với khung thời gian mà anh em sử dụng. Ví dụ, anh em sử dụng khung D1 để áp dụng Fibonacci thì không cần chờ hẳn 1 ngày để vào lệnh.

Bước 3: Tìm mức giá cao nhất và thấp nhất

Anh em cần thực hiện tìm kiếm mức giá cao nhất và thấp nhất ngay sau khi lựa chọn khung giờ. Tất nhiên, việc xác định giá thấp nhất và cao nhất trong một khung thời gian chỉ mang tính tương đối vì không ai có thể chắc chắn được iệc liệu giá có tăng tiếp hay sẽ hồi lại.

Bước 4: Dùng Fibonacci từ mức thấp nhất đến mức cao nhất

Trên thực tế, việc kéo Fibonacci từ mức thấp nhất đến mức cao nhất hay từ mức cao nhất đến mức thấp nhất không quan trọng bởi thước đo Fibonacci có thể đối xứng qua mức Fibo 0.5. Do vậy, anh em chỉ cần chắc chằn rằng mình đã kéo Fibonacci qua mức cao nhất và thấp nhất.

Bước 5: Xác định vùng giá mua lại và chờ đợi

Khi đã thực hiện vẽ Fibonacci xong thì biểu đồ sẽ trở nên dễ quan sát hơn rất nhiều. Đối với thoái lui từ mức cao nhất, anh em có thể xác định được điểm mua lại tiềm năng ở mức 0.382, 0.5 và 0.618.

Trong đó, mức 0.618 là mức nhận được nhiều kỳ vọng nhất của trader. Mức Fibonacci này còn được gọi là Fibonacci tỷ lệ vàng. Tất nhiên, trên thực tế những điều chúng ta mong đợi nhất thường hiếm khi xảy ra. Bởi vậy, thay vì đặt kỳ vọng quá lớn vào một mức giá, anh em có thể chia nhỏ lượng vốn của mình đối với từng mức.

Bước 6: Khớp lệnh và sẵn sàng cắt lỗ

Khi giá chạm đến những mức mà chúng ta xác định, anh em có thể thực hiện vào lệnh. Tuy nhiên, anh em cũng cần nhanh nhạy khi mức giá vượt ra khỏi kế hoạch. Việc cắt lỗ có thể được thực hiện theo % hoặc khi giá phá mức Fibo. Với Fibonacci, anh em đã có được điểm vào lệnh và cắt lỗ đẹp hơn rất nhiều thay vì FOMO tại đỉnh và dễ bị cắt lỗ vì tâm lý.

Tuy nhiên, chốt lời ở đâu thì lại là một câu hỏi khác. Để đưa ra được quyết định cho việc cắt lỗ, chúng ta sẽ cần đến một công cụ khác là Fibonacci Extension.

Fibonacci Fan (Fibonacci dạng quạt)

Fibo dạng quạt là một nhóm gòm 3 xu hướng được thể hiện thông qua các đường kẻ chéo từ đỉnh xuống hoặc từ đáy lên tới các mức thoái lui.

• Đối với xu hướng tăng: Fibo fan được nối từ đáy đến các mức thoái lui tùy thuộc vào mức tăng của thị trường. Thông qua đó, anh em có thể ước tính được những mức hỗ trợ và các điểm đảo chiều tiềm năng.
• Đối với xu hướng giảm: Đường Fibo fan giảm được nối từ đỉnh xuống các mức thoái lui tùy thuộc vào mức giảm của thị trường. Dựa vào đây, anh em cũng có thể đưa ra được những phán đoán đối với mức kháng cự và vùng đảo chiều tiềm năng.

Fibonacci Extension (Fibonacci mở rộng)

Hiểu một cách đơn giản, Fibonacci Retracement giúp anh em xác định được điểm vào còn Fibonacci Extension giúp anh em kịp thời nắm được điểm ra khỏi thị trường. Anh em quan sát hình sau:

Khác với Fibo thoái lui, Fibo mở rộng chỉ sử dụng chủ yếu một tỉ lệ quan trọng là 161.8% nhằm xác định được xem khi nào thì đồ thị quay đầu. Với Fibo mở rộng, anh em có thể phán đoán được xem xu hướng sẽ di chuyển với khoảng cách như thế nào trước khi đảo chiều.

Việc chốt lời với Fibo mở rộng nghe có vẻ đơn giản nhưng lại rất khó để anh em có thể đưa ra quyết định chính xác nếu chỉ dựa vào duy nhất mức Fibo. Do đó, việc kết hợp với những công cụ khác luôn là đặc điểm mà nhà đầu tư cần chú ý để có được tiềm năng lớn hơn.

Hướng dẫn vẽ và xác định điểm chốt lời

Đối với 3 bước đầu tiên, anh em thực hiện tương tự như với Fibo thoái lui: tìm công cụ à chọn khung giờ à xác định mức giá cao nhất và thấp nhất. Tại đây, anh em sẽ cần xác định thêm một mức giá nữa là giá đã hồi về.

Bước 4: Kéo Fibonacci

Tại đây, anh em kéo Fibo mở rộng từ giá thấp đến giá cao và đến giá hồi về. Đối với Fibo thoái lui anh em có thể không cần quan tâm đến chiều vẽ nhưng với Fibo mở rộng, chiều vẽ cần được lưu ý hơn.

• Đối với kỳ vọng về giá tăng: anh em vẽ từ giá thấp đến giá cao và cuối cùng là giá hồi về
• Đối với kỳ vọng về giá giảm: anh em vẽ từ giá cao đến giá thấp và cuối cùng là giá hồi về

Bước 5: Chốt lời theo quản trị lòng tham.

Thay vì kỳ vọng vào mức giá cao nhất, anh em cần có sự quản trị nhất định đối với lòng tham của mình. Như đã đề cập, mức Fibo 1.618 là mức được kỳ vọng nhiều nhất. Tuy nhiên, không phải lúc nào anh em kỳ vọng là giá cũng tăng lên đến mức Fibo đó. Bởi vậy, tương tự với chiến lược đầu tư, anh em cũng cần chốt lời dần theo từng mốc Fibo khác nhau như chia lượng tiền ra làm 3 và chốt ở 3 mức: 0.768, 1, 1.618.

Fibonacci Arc (Fibonacci vòng cung)

Tương tự với Fibo Fan, Fibo vòng cung được sử dụng với mục đích chủ yếu là đem lại cho nhà đầu tư một công cụ hỗ trợ cần thiết để xác định được vùng giá. Cụ thể hơn, Fibo Arc là những đường vòng vung trên biểu đồ, lấy tâm làm điểm cao nhất hoặc thấp nhất trong xu hướng tăng hoặc giảm của thị trường. Dựa vào đó, nhà đầu tư sẽ được dự báo về những mức hỗ trợ hoặc kháng cự tiềm năng tùy theo từng xu hướng của thị trường.

Tỷ lệ vàng Fibonacci là gì?

Tỷ lệ vàng Fibonacci là tỷ lệ đã được nhắc đến phía trên. Để anh em rõ hơn về tỉ lệ này, anh em có thể tham khảo biểu diễn sau đây.

Nghiệm của phương trình trên cho ra kết quả xấp xỉ 1.618. Đến đây chắc hẳn anh em cũng biết tại sao con số này lại nhận được nhiều kỳ vọng của nhà đầu tư đến vậy. Về cơ bản, đây là tỷ lệ có khả năng đem lại những lợi nhuận tiềm năng nhất. Tỷ lệ này cũng được tìm thấy đối với rất nhiều trường hợp của cuộc sống như tỷ lệ giữa ong cái và ong đực trong đàn, tỷ lệ của cẳng tay so với bàn tay, ..

Những hạn chế của Fibonacci là gì?

Như đã phân tích trong suốt bài viết, Fibonacci có thể đem lại cho anh em những điểm hỗ trợ tốt và là một thước đo được sử dụng rất phổ biến để giúp nhà đầu tư vào lệnh và chốt lời hiệu quả hơn. Tuy nhiên, Fibonacci không phải là tuyệt đối và nó không đảm bảo đưa ra cho anh em những quyết định chính xác trong mọi trường hợp. Giá không phải lúc nào cũng phản ứng tuân theo tỉ lệ, giá phản ứng với lượng cung – cầu và là kết quả của quá trình mua – bán trên thị trường. Quá trình này chịu tác động và ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố khác nhau mà những con số không thể đong đếm được hết.

Đây chính là lý do mà khi sử dụng Fibonacci anh em cần kết hợp với rất nhiều yếu tố khác như tín hiệu từ các công cụ khác hay những thông tin quan trọng với thị trường. Bên cạnh đó, một trong những đặc điểm khiến Fibonacci khó có thể được áp dụng là bởi có quá nhiều đường cản giá trên thị trường. Do đó, giá thường xuyên đảo qua đảo lại, dẫn đến việc nhà đầu tư gặp khó khăn khi xác định ngưỡng cản hiệu quả nhất.

Mối quan hệ giữa Fibonacci và sóng Elliott

Sự kết hợp giữa Fibonacci và sóng Elliot là một trong những chiến lược được rất nhiều nhà đầu tư sử dụng trong thị trường chứng khoán, Forex và cả thị trường tiền điện tử. Sở dĩ sự kết hợp này trở nên phổ biến là bởi giữa Fibonacci và sóng Elliott có mối quan hệ rất mật thiết đối với nhau. Thông qua quá trình kết hợp, nhà đầu tư có thể nhìn được tổng quan rất nhiều yếu tố như xu hướng dịch chuyển, nhận định mô hình giá hay biến động giá cả.

Fibonacci cũng có thể được áp dụng rất hiệu quả trong việc theo dõi và vẽ các sóng Elliott. Thông qua tỷ lệ được cung cấp bởi Fibonacci và những mô hình sóng được cung cấp bởi lý thuyết sóng Elliott, nhà đầu tư có được nhiều cơ sở hơn để quan sát và đưa ra những phán đoán tiềm năng về thị trường. Anh em có thể tham khảo thêm bài viết về lý thuyết sóng Elliott để tìm hiểu được cách sử dụng Fibonacci trong việc xác định sóng.

Một số lưu ý khi áp dụng Fibonacci

Nhìn chung, anh em sẽ cần lưu ý đến những vấn đề sau khi muốn áp dụng Fibo vào quá trình phân tích kỹ thuật của mình

• Fibo là một dãy số, một loại thước đo chứ không phải một công cụ hiệu quả 100% trong việc dự đoán giá. Việc anh em xác định được xu hướng giá trước khi áp dụng Fibo có vai trò rất quan trọng trong việc phân tích và đưa ra những phán đoán tiềm năng.
• Fibo có vai trò quan trọng trong việc tối ưu điểm vào lệnh và điểm chốt lời nên nếu ngay từ đầu anh em đã xác định xu hướng giá sai thì Fibo không còn giá trị.
• Nhà đầu tư luôn cần có chiến lược đầu tư riêng và sẵn sàng cho điểm cắt lỗ. Biến động trong thị trường điện tử là rất nhanh và mạnh mẽ nên việc giá phá vỡ Fibo là vẫn có thể xảy ra.

Với những chia sẻ trên, hy vọng anh em đã nắm được những đặc điểm và nguyên tắc cơ bản nhất của Fibonacci là gì cũng như các dạng Fibo và cách sử dụng các dạng Fibo chính. Thông qua đó, anh em sẽ cần kết hợp thêm các chỉ số và những yếu tố khác, đồng thời dành thời gian thực hành Fibo trong thực tế để có được những kinh nghiệm đầu tư tốt nhất. Chúc anh em thành công!