Bitcoin Ordinals là gì? Cách Bitcoin đúc NFT từ giao thức Ordinals

Sự xuất hiện của Bitcoin Ordinals trong thời gian gần đây đã khiến cho người dùng “đổ xô” nhau chuyển sang sử dụng Bitcoin. Nhất là khi Yuga Labs sử dụng Ordinals để phát hành toàn bộ NFT TwelveFold trên Bitcoin. Điều này cũng làm cho khối lượng giao dịch NFT tăng chóng mặt. 

Vậy Bitcoin Ordinals là gì? Chúng hoạt động ra sao? Ảnh hưởng tới Bitcoin như nào? Cách Bitcoin đúc NFT từ giao thức Ordinals như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu tất tần tật về cơ chế này trong bài viết dưới đây. 

Bitcoin Ordinals là gì?

Bitcoin Ordinals là một cơ chế cho phép người dùng gắn data (hình ảnh, văn bản, audio, script…) vào một đơn vị Satoshi của Bitcoin và theo dõi chúng trong các giao dịch. Nói một cách đơn giản, người dùng có thể tạo ra các dữ liệu, hình ảnh của riêng mình thông qua việc gắn lên các satoshi. 

Để tạo ra các Bitcoin NFT, cộng đồng sử dụng thuật ngữ “Inscription” (có nghĩa là ghi hoặc khắc). Bởi mỗi NFT đều được tạo ra qua quá trình khắc, ghi các bức ảnh trên một phần nhỏ Satoshi của Bitcoin. 

Giống như 1 ngày có 24 giờ, mỗi giờ có 60 phút, mỗi phút có 60 giây. Chúng ta đều dễ dàng khắc từng hình ảnh, khoảnh khắc trong cuộc sống vào từng giây, từng phút của ngày đó. Sau đó, mỗi giây đều có thể dễ dàng truy ngược lại nơi mà nó được khắc vào. Ở đây, mỗi giây đóng vai trò giống như một Satoshi. 

Cơ chế này được ra mắt vào tháng 1/2023 bởi Casey Rodarmor. Ông là người đã từng đóng góp cho thành công của Bitcoin Core, người đã khai thác bản nâng cấp Bitcoin Taproot năm 2021 để mở rộng khả năng của tiền điện tử và kích hoạt các NFT gốc Bitcoin trên chuỗi. 

Cơ chế hoạt động của Bitcoin Ordinals

Như đã giới thiệu ở trên, Bitcoin Ordinals gắn các dữ liệu vào Satoshi. Mỗi Satoshi được được ghi đều là một đơn vị riêng biệt có đánh số thứ tự. Satoshi đầu tiên trong một Block có số thứ tự là 0. Satoshi thứ 2 là 1 và chạy cho đến Satoshi cuối cùng. Hiện tại, mỗi Bitcoin có 100.000.000 Satoshi, có nghĩa là chúng ta có thể Mint 100 triệu NFT từ 1 Bitcoin. 

Cơ chế Ordinals đúc ra NFT trên Bitcoin mà các NFT này có thể theo dõi được, chuyển được và hoạt động nguyên bản trên Bitcoin mà không cần đến sự trợ giúp của các giải pháp Layer2. Điểm đặc biệt nhất của các NFT được đúc ra là chúng lưu trữ hoàn toàn On-chain trên Bitcoin mà không phải là trên các Server khác như NFT thông thường (ERC20 hay BEP20). 

Giao thức Ordinals cho phép người dùng chạy Full Node có thể ghi dữ liệu vào mỗi Satoshi. Nhờ vậy mà có thể tạo ra một phiên bản độc nhất và theo dõi được trên On-chain. Bạn có thể chuyển các Satoshi đó từ ví này qua ví kia giống như chuyển BTC. Nhưng ở thời điểm hiện tại chưa có nhiều ví hỗ trợ chuyển nhận NFT Bitcoin. 

Ordinals cũng sử dụng SegWit và Taproot của Bitcoin nên tốc độ xác thực giao dịch trên nền tảng tăng lên đáng kể. 

Ordinals khác với NFT truyền thống như thế nào?

Mặc dù cả 2 Ordinals và NFT đều có xu hướng nhóm lại dưới cùng một ô nghệ thuật kỹ thuật số nhưng chúng vẫn có nhiều điểm khác biệt. 

• Các chữ khắc Bitcoin luôn không hề thay đổi. Trong khi đó các NFT dựa trên Ethereum có thể xóa hoặc thay đổi bởi chủ sở hữu chúng. Các NFT truyền thống cần phải được kiểm toán để chúng trở nên bất biến nên cần kiến thức sâu về Máy ảo Ethereum và Solidity. 

• Chữ khắc trên Bitcoin luôn có nội dung trên khối. Chính vì vậy mà nó không thể bị mất, rất bền và khan hiếm hơn vì người dùng muốn khắc cần phải trả mức phí tương ứng với kích thước của tệp được khắc. Trong khi NFT lại được lưu trữ ngoài chuỗi, trên các nền tảng như IPFS và dĩ nhiên, chúng có thể bị mất.
• Chữ khắc Bitcoin đảm bảo độ an toàn hơn, chúng có thể được bán bằng PSBT mà không cần phải có sự tham gia của bên thứ ba như sàn giao dịch chẳng hạn. Nhưng NFT Ethereum lại có xu hướng cung cấp cho các nền tảng trung gian quyền không giới hạn với chúng.
• Đặc biệt khác với NFT, Ordinals có dữ liệu tệp thô được ghi trực tiếp vào Satoshi trên chuỗi khối Bitcoin.

Ảnh hưởng của Bitcoin Ordinals đối với thị trường

Cũng như các giao thức khác, Bitcoin Ordinals ra đời không chỉ gây chú ý với cộng đồng của Bitcoin mà còn tạo ra xu hướng NFT trên các Fork Chain khác của Bitcoin. Sự ra đời của cơ chế này mang đến nhiều lợi ích cũng như lo ngại:

Lợi ích

• Việc phát triển NFT trên các Fork Chain khác nhau của Bitcoin nên đem lại sự đa dạng cho thị trường NFT. Từ đó tạo cơ hội cho các nhà phát triển có thêm lựa chọn khi tạo ra các sản phẩm NFT, thúc đẩy sự phổ biến của công nghệ Blockchain và các ứng dụng của nó. 
• Bitcoin Ordinals giúp gia tăng dòng tiền đến Bitcoin và các đồng Coin thuộc mạng lưới của nó. Ví dụ như đồng STX (Stacks) đã tăng 3 lần kể từ ghi giao thức này ra đời.
• Kể từ khi ra đời, cơ chế này đã thu hút được lượng người dùng cũng như lượng giao dịch NFT cao cho Bitcoin giúp đẩy khối lượng giao dịch NFT lên tầm cao mới. Đồng thời giúp cho thợ đào thu được nhiều khoản lợi nhuận mới.
• Ứng dụng lớn nhất của Bitcoin từ trước đến giờ là ở lĩnh vực thanh toán. Tuy nhiên, khi có Bitcoin Ordinals thì tính ứng dụng của Bitcoin đã tăng lên rất nhiều. 

Lo ngại

Việc ra đời Bitcoin Ordinals cũng mang đến không ít hạn chế đối với cộng đồng người dùng như:

• Khối lượng giao dịch tăng đột biến trong khoảng thời gian ngắn làm cho phí giao dịch trên Bitcoin tăng lên. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại phí trên Bitcoin cũng chưa tăng lên quá nhiều.
• Khi lượng người dùng mới tăng trưởng đột biến mà Bitcoin chưa kịp mở rộng để đáp ứng thì chắc chắn tốc độ giao dịch trong mạng lưới sẽ bị ảnh hưởng.
• Việc ghi khắc dữ liệu trên Satoshi sẽ làm cho kích thước mỗi khối trên Bitcoin tăng đột biến, làm ảnh hưởng đến khả năng xử lý giao dịch của mạng lưới. 
• Trước đây, Satoshi có giá trị bằng nhau. Nhưng từ khi có Bitcoin Ordinals, những Satoshi có gắn thêm NFT sẽ có giá trị cao hơn so với các Satoshi thường. Điều này tạo ra sự bất cân xứng giá trị cho Satoshi. 

Cách Bitcoin đúc NFT từ giao thức Ordinals 

Hệ sinh thái của Ordinals đang trong quá trình hoàn thiện. Hiện tại có 2 cách để Bitcoin đúc NFT từ giao thức Ordinals. 

Cách 1: Chạy một Full Node Bitcoin rồi cài đặt Ord trên Node đó để ghi Satoshi vào Ví Ordinals, sau đó tạo các NFT Bitcoin Ordinals. 

Hai loại ví Bitcoin đều phải tương thích với Taproot và chúng đều phải có khả năng kiểm soát token. Điều này giúp phòng tránh sự lãng phí mạng khi sử dụng Satoshi thông thường:

• Ví Sparrow chỉ được dùng để khuyến nghị, nhận lệnh để tránh vô tình gửi số liệu thống kê. Tuy nhiên thì Sparrow khi sử dụng không yêu cầu cần phải chạy một Node đầy đủ.

• Ví Ord yêu cầu chạy một node đầy đủ với dung lượng 500 GB. Ví này cho phép người dùng tạo các dòng chữ và đóng băng các Satoshi để ngăn chi tiêu vô ý. 

Dù sử dụng ví nào trong 2 ví này thì bạn cũng cần đảm bảo có sẵn lượng Bitcoin để thanh toán phí giao dịch. 

Cách 2: Sử dụng một công cụ không có mã như Gamma hoặc Ordinalsbot.com để ghi thứ tự của bạn. 

Phương pháp này được đánh giá là đơn giản và khả quan hơn. Sau đây là cách đúc Bitcoin đúc NFT trên Gamma:

• Chọn loại tệp mà bạn muốn dùng để đúc Bitcoin NFT.

• Tải lên tệp cần thiết từ máy tính của bạn.
• Thiết lập phí giao dịch tùy thuộc vào khoảng thời gian bạn muốn đợi để NFT thông thường được đúc.
• Sao chép và dán địa chỉ Bitcoin vào nơi gửi tạo phẩm. Lưu ý là địa chỉ này phải tương thích với địa chỉ Taproot.
• Đợi NFT được đúc. Thời gian chờ đợi này tùy thuộc vào mức phí bạn trả để hoàn tất quá trình này. Có thể từ vài giờ hoặc thậm chí là vài ngày. Bạn cũng có thể theo dõi quá trình đúc này thông qua liên kết được gửi vào trong Email của bạn.

• Xem thứ tự đúc hoàn thiện trên OrdinalsViewer.

Một số bộ NFT nổi bật được tạo bởi Bitcoin Ordinals

Ordinals Punks

Đây là bộ sưu tập NFT được lấy cảm hứng từ CryptoPunks trên Ethereum. Ordinals Punds được xem là một trong những bộ NFT ra đời đầu tiên, nổi bật nhất trên thị trường và được săn lùng nhiều nhất. Kể từ lúc ra mắt cho đến giờ, bộ NFT này đã được đấu giá sôi nổi.

Hiện tại, mỗi NFT Ordinals Punks đều có giá trung bình khoảng 4.2 BTC ( Tương đương 95.000 USD) với tổng cung là 10.000 NFT.

TwelveFold

Đây là bộ sưu tập gồm 200 NFT ngẫu nhiên cỡ 12×12 được tạo ra bởi NFT Yuga Labs. Bộ sưu tập này luôn nhận được sự quan tâm đông đảo từ người dùng. Trong đợt đấu giá gần đây nhất, Yuga Labs đã thu về cho mình được 735 BTC ( tương đương 16.5 triệu USD). 

Bitcoin Punks

Hiện tại, bộ NFT này đang đứng đầu trong top Trending trên sàn Ordinals.market với khối lượng giao dịch hàng ngày rơi vào khoảng 6.400 ETH. Thông thường, cứ một bộ sưu tập NFT Bitcoin Punks mang dáng dấp của CryptoPunks xuất hiện trên một Blockchain mới sẽ luôn nhận được sự chú ý rất lớn từ cộng đồng. 

Bitcoin Rocks

Bitcoin Rocks cũng là một bộ sưu tập NFT lấy cảm hứng từ Ether Rocks – Một NFT nổi tiếng bên Ethereum. Hiện bộ này đang có khoảng 100 NFT và được đặt mua với giá thấp nhất là 2.7 BTC (khoảng 61.000 USD). Và số lượng người mua cũng đang có xu hướng tăng dần so với hiện tại. 

Cách mua bán NFT Ordinals

Để có thể mua bán NFT Ordinals, bạn đọc thực hiện theo các thao tác dưới đây:

Bước 1: Chọn ví giao dịch phù hợp

Theo như chúng tôi vừa chia sẻ bên trên bài viết, Sparrow hiện tại là một trong những lựa chọn phù hợp nhất. Bởi đây là ví Bitcoin cho phép đủ khả năng tùy chỉnh để nhận các chữ khắc thông thường.

Bước 2: Thiết lập ví của bạn

Để thiết lập ví Sparrow, sau khi tải xuống bạn hãy làm theo hướng dẫn chi tiết trên Github để tạo ví tương thích với Ordinals. Nên nhớ là ví này đang là ứng dụng dành cho máy tính để bàn thôi. Bạn không nên gửi BTC đến hoặc từ ví Ordinals này. Bởi nếu gửi BTC từ ví mới này đôi khi bạn có thể gửi cả BTC hay các Ordinals khác của mình.

Sau khi đã thiết lập ví xong thì bạn sẽ có ba tùy chọn để nhận các Ordinals:

(1)    Chạy một Node và tự ghi một Ordinals

(2)    Tìm một chủ sở hữu Ordinals và mua trực tiếp từ họ

(3)    Sử dụng một dịch vụ để ghi một Ordinals mà không cần chạy Node của riêng bạn

Bước 3: Tìm Ordinals bạn muốn mua

Có thể thấy, thị trường Ordinals hoàn toàn là một giao dịch OTC. Chính vì vậy, bạn có thể tham gia kênh Discord Ordinals, xem những dự án có trong đó và lựa chọn các Ordinals yêu thích rồi tiến hành mua chúng.

Điểm đặc biệt là mua Ordinals OTC thì bạn hải kết nối với mọi người trên Discord, tức là bạn cần thanh toán tiền trước khi nhận về Ordinals. Điều này mang lại rủi ro rất cao. Chính vì vậy, hãy cẩn trọng tìm hiểu và lựa chọn người bán uy tín trước khi tiến hành mua Ordinals.

Bước 4: Sử dụng dịch vụ để ghi Ordinals cho bạn

Bạn không muốn chạy một Node Bitcoin đầy đủ để tạo Ordinals cho riêng mình thì có thể sử dụng các dịch vụ thay thế như:

• Nhóm Ordinals Satoshibles NFT đã tạo ra Ordinals Bot. Chúng sẽ giúp bạn ghi một Ordinal
• Gamma cũng có dịch vụ ghi Ordinals

Khi sử dụng dịch vụ này, bạn sẽ cần cung cấp địa chỉ BTC nơi bạn muốn nhận Ordinals. Lúc này, bạn có thể sử dụng địa chỉ ví Sparrow vừa tạo mới ở trên. Bên cạnh đó, bên cung cấp dịch vụ cũng sẽ gửi cho bạn số Sats bạn nợ cho giao dịch cùng với phí dịch vụ và địa chỉ để bạn gửi BTC đến.

Tùy thuộc vào kích thước tệp của bạn mà sẽ có mức phí giao dịch phù hợp. Thông thường, sau khi gửi tiền, bạn sẽ mất khoảng vài giờ cho đến vài ngày để nhận được Ordinals của mình. 

Thợ đào phản ứng ra sao với Bitcoin Ordinal

Sự tác động mạnh mẽ từ giao thức Ordinals đã làm cho kích thước Block của Blockchain Bitcoin tăng lên chóng mặt. Nhiều người cũng đã bắt đầu đưa hình ảnh, nội dung… của họ vào. Điều đó kéo theo việc phí thợ đào nhận được cũng sẽ tăng cao hơn trước.

Trước đây, người thợ đào Bitcoin chỉ nhận được phí giao dịch và phần thưởng khối, không có bất kỳ khoản trợ cấp nào. Nhưng Ordinals đã mở ra một trường hợp sử dụng mới cho Bitcoin. Về lâu dài, với tốc độ phát triển như này thì đây có thể sẽ trở thành một trong những nguồn thu nhập ổn định cho thợ đào.

Qua đó, người thợ đào cũng sẽ có thêm động lực để bảo vệ mạng lưới Bitcoin. Bởi trong nhiều năm nữa, mạng lưới này sẽ không còn thưởng BTC khi đào ra khối mới nữa. 

Chuyển NFT từ Ethereum qua Bitcoin

Để có thể chuyển đổi NFT từ Ethereum sang Bitcoin, bạn có thể sử dụng Teleburn. Đây là tính năng mới của giao thức Ordinals, cho phép đốt các NFT trên Blockchain khác nhau rồi khắc nó vào Blockchain Bitcoin. Tính năng này cũng cho phép theo dõi nguồn gốc của các NFT, về quyền sở hữu trước đó của chúng và đảm bảo rằng nó là hàng thật trước khi bị đốt và di chuyển qua Bitcoin.

Giống như việc bạn muốn đi qua đất nước khác thì cần xin visa hoặc nhập quốc tịch của quốc gia đó và NFT hay các đồng coin cũng như vậy. Mỗi một Blockchain đại diện cho một đất nước riêng biệt. Khi chuyển NFT từ Blockchain này sang Blockchain khác thì cần cầu nối. Teleburn chính là cầu nối này. Tuy nhiên, đây sẽ là chuyến đi một chiều và không có chiều trở lại.

Với Teleburn, khi NFT di chuyển rời khỏi quốc gia Ethereum thì nó sẽ tự đốt đi quốc tịch của mình và nhập vào Blockchain Bitcoin vĩnh viễn. Khi đó, chúng sẽ không thể quay trở về Ethereum hay mua bán giao dịch trên Ethereum được nữa.

Gần đây nhất, vào ngày 13/02/2023, Jason Williams đã đốt BAYC #1626 trên Blockchain Ethereum. Theo đó, anh ta đốt NFT BAYC #1626 bằng cách gửi NFT đó vào một địa chỉ chết và sẽ không thể nào lấy lại hay mua bán NFT này nữa. Sau đó, anh ta đã dùng hình ảnh của NFT đã được đốt cháy rồi khắc chúng lên Blockchain Bitcoin qua giao thức Ordinals.  

Tổng kết

Như vậy, có thể thấy việc Bitcoin Ordinals ra đời đã giúp cho NFT trên Bitcoin nhận được sự chú ý và có thêm dòng tiền lớn từ cộng đồng. Nhiều người dùng đã đấu giá những bộ NFT này nên làm cho giá sàn của chúng đã tăng trưởng lên rất nhiều. Tuy nhiên, mỗi khi có hệ sinh thái L1 hay L2 ra đời thì các bộ NFT trên đó sẽ bị lắng xuống. Chính vì vậy mà người dùng cần xem xét kỹ lưỡng trước khi quyết định đầu tư. 

Chúng tôi vừa chia sẻ đến bạn đọc bài viết “Bitcoin Ordinals là gì? Cách Bitcoin đúc NFT từ giao thức Ordinals”. Hi vọng những thông tin này sẽ hữu ích dành cho bạn. Đừng quên theo dõi nhiều bài viết của Coinlize để bắt kịp những diễn biến mới nhất từ thị trường nhé. 

Bài viết cùng chủ đề

➤ Opensea là gì? Cách mua bán NFT chi tiết nhất 2022

➤ Olympus DAO (OHM) là gì? Đánh giá chi tiết OHM Coin

➤ Dữ liệu On-chain là gì? Cách phân tích dữ liệu On chain của Bitcoin