Pump và dump là gì? 3 Giai đoạn “bơm thổi” của Cá Mập

SangLV
SangLV
Follow me:

Bạn đã từng nhìn thấy nhan nhản các quảng cáo về một đồng coin, token mới với những lời rao rằng chỉ cần đầu tư tiền vào, nó sẽ giúp bạn nhân tài sản gấp nhiều lần chỉ trong vài giờ hay vài tuần? Nhưng khoan hãy tin vội.

Nếu một điều gì đó thực sự quá tốt để có thể trở thành hiện thực. Làm giàu từ tiền điện tử, crypto liệu có dễ như thế không? Hay thực chất đây chỉ là chiêu trò từ một nhóm người đang muốn thao túng, kiểm soát thị trường?

Trong crypto, hành động này được gọi là Pump & Dump. Trong bài viết hôm nay Coinlize sẽ giúp bạn hiểu được Pump & Dump là gì:

  • Khái niệm Pump là gì và Dump là gì?
  • Tại sao Pump & Dump lại xuất hiện?
  • Quy trình 1 đợt Pump & Dump diễn ra và cách nhận biết ?
  • Liệu vấn đề này có hợp pháp hay không?

Pump và Dump là gì trong thị trường crypto

Pump và Dump trong thị trường crypto

Pump là gì? 

Pump (tạm dịch: Bơm) là Thuật ngữ được sử dụng để chỉ hành động mua một số lượng lớn coin nhằm đẩy nhu cầu mua bán và giá coin đó tăng cao trên thị trường. Các coin được chọn để pump thường có giá ban đầu thấp, vốn hóa nhỏ và ít người biết đến.

Dump là gì?

Dump (tạm dịch: Xả) là Sau khi giá được pump đến mức giá mà nhóm thực hiện hành vi thấy ngon, ổn thì coin đó sẽ được bán ra một cách ồ ạt nhằm chốt lời từ việc chênh lệch giá. Những người làm hành động này lợi dụng sự thay đổi của cung và cầu trên thị trường để đánh lừa khiến các nhà đầu tư nhỏ lẻ coi biến động giá chỉ là một xu hướng bình thường.

=> Túm lại, Pump & Dump là hiện tượng xảy ra khi một ai đó hoặc một nhóm người cấu kết với nhau để bơm giá của một đồng coin, token lên, nhằm thu hút nhà đầu tư mới nhảy vào “đu đỉnh”, sau đó liên tục bán ra khiến giá coin giảm mạnh. Điều này cho phép nhóm người ban đầu đó thu về lợi nhuận khổng lồ từ việc tăng giá đột ngột.

Những người thực hiện hành vi này thường là các tổ chức, cá nhân ( hay còn gọi là cá mập) sở hữu số vốn lớn hoặc siêu lớn. Khi họ nắm giữ một lượng coin lớn, họ có thể điều hướng thị trường theo cách họ muốn. Cũng có thể hiểu, đây là một hành vi thao túng thị trường.

Đôi khi, các kế hoạch Pump & Dump có thể chỉ kéo dài trong vài ngày đến vài tuần, nhưng chúng cũng đủ gây ra tác động đến giá và khối lượng của một đồng coin. 

Ví dụ về Pump và Dump trong crypto

Minh họa hiện tượng Pump and Dump 02

Vào tháng 11/2016, Potcoin (POT) – một Altcoin vốn hóa nhỏ đột ngột tăng mạnh hơn 25000%, từ $0.002 mà đạt đỉnh $0.728 vào ngày 06/11/2017. Tuy nhiên chỉ sau một thời gian ngắn khoảng 50 ngày, nó đã giảm mạnh 97% chỉ còn $0.014, gần như mất hết giá trị, thấp hơn cả mức trước khi tăng và chuẩn bị tiến về vùng “Tàn hình”. Khi tìm hiểu kỹ hơn, người ta không thấy có điều gì đặc biệt ở đồng coin cũng như dự án này ngoài 1 vài tin đồn tốt trên mạng và các hội nhóm.

Tại sao lại có Pump và Dump?

FOMO

FOMO chính là một trong những yếu tố quan trọng để tạo ra Pump & Dump.

Khi muốn bơm giá một đồng coin, token tăng cao, cá mập sẽ tìm cách thuyết phục các nhà đầu tư mới, thiếu kinh nghiệm bằng cách nói với họ rằng họ có thể sẽ bỏ lỡ khoản lợi nhuận khổng lồ này nếu không nhanh tay ném tiền đầu tư vào đồng coin hoặc dự án đó đi. Khi nhiều người bắt đầu mua coin, giá sẽ tăng lên, tạo ra cảm giác “FOMO” hay còn gọi là cảm giác sợ bỏ lỡ một điều gì đó. Chẳng ai muốn vuột mất cơ hội kiếm nhiều tiền cả. Càng nhiều người mua coin, giá sẽ được pump càng cao, các cá mập càng thích thú.

Liquidity (Thanh khoản)

Phần nhiều các cá mập hoạt động trên thị trường crypto này đều có một số vốn lớn, lớn hơn đáng kể so với khối lượng giao dịch hàng ngày của thị trường tiền điện tử trong điều kiện bình thường. Vì vậy, họ cần thanh khoản càng nhiều càng tốt thì mới thoát hàng thuận lợi được.

=> Để có thanh khoản tốt và nhanh, cá mập buộc phải tạo Pump và Dump.

Law (Khung pháp lý)

Trong thị trường tài chính truyền thống, thao túng thị trường có thể bị pháp luật xử phạt rất nặng. Tuy nhiên hiện nay, đa phần các quốc gia trên thế giới lại chưa có khung pháp lý rõ ràng cho việc mua bán bitcoin, tiền điện tử. Chính vì vậy nó trở thành miếng mồi ngon cho các cá mập tha hồ sử dụng chiêu trò pump & dump của mình mà không sợ bị các cơ quan quản lý mời ăn bánh uống trà. 

ICO

ICO cũng là một cách khác để tạo ra Pump & Dump. Các cá mập tìm cách bơm thổi giá coin thông qua ICO thường được hỗ trợ bởi một ca sĩ, người nổi tiếng trong thế giới tiền điện tử, hay đơn giản chỉ là một KOL, Tiktoker Crypto nào đó. Khi giá coin đã tăng, nhóm đứng sau đồng coin bắt đầu bán phá giá, dẫn đến thua lỗ, đu đỉnh cho các nhà đầu tư mới đầy non nớt.

Các kế hoạch này thường nhắm đến các altcoin mới và có Volume giao dịch thấp vì chúng dễ bị làm giá, đẩy giá ảo. Điều này rất quan trọng vì các đồng coin top vốn hóa lớn như Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH) hay BNB của Binance cần rất nhiều tiền để bơm giá và việc bơm cũng khó hơn so với altcoin nhỏ. Đó là lý do tại sao các cá mập không hứng thú theo đuổi các coin có vốn hóa lớn.

5 Giai đoạn “bơm thổi” của Cá Mập

Quay trở lại ví dụ về đồng POT bên trên, bạn có thể nhận ra Pump & Dump thường được diễn ra theo một chu trình như sau:

Quy trình của một đợt Pump andDump

Bước đầu tiên: Tích lũy và Gom hàng

Để thực hiện việc thao túng giá của 1 đồng coin, các cá mập phải sở hữu một lượng lớn đồng coin đó. Họ thường ưu tiên chọn những đồng coin có vốn hóa thị trường cực kỳ nhỏ vì sẽ dễ dàng kiểm soát và thao túng giá của nó. Khi khối lượng giao dịch thấp, cá mập chỉ cần đẩy lực mua mạnh tay là có thể thổi phồng giá đến mức vô lý.

Việc gom hàng phải được thực hiện trong một thời gian dài và gom từng lượng nhỏ từ từ để tránh giá coin vô tình bị tăng cao và ít bị thị trường để ý. Một vài hình thức gom coin của cá mập có thể kể đến như: 

  • Thông qua hình thức đào coin hoặc mua coin từ những vòng bán đầu, khi mà đồng coin đó chưa nổi tiếng. Tuy nhiên, đây là một phương pháp rất mạo hiểm vì không phải lúc nào những dự án tiềm năng cũng xuất hiện để họ gom.
  • Thông qua việc giao dịch trực tiếp. Ví dụ như mua từ cộng đồng các thợ đào (Miner), từ những nhà đầu tư muốn rời khỏi dự án. Thậm chí là trực tiếp từ team dev, đội ngũ sáng lập của đồng coin đó. Vì mua với số lượng lớn và trực tiếp nên cá mập sẽ mua được coin giá rẻ hơn nhiều so với giá thị trường.

Bước tiếp theo: Pump và Giữ giá

Sau khi đã múc được một lượng coin đủ lớn, tiếp tục cá mập sẽ tung ra các tin tức để dụ dỗ những nhà đầu tư thiếu kiến thức vào FOMO, đu đỉnh ở mức giá trên trời. Họ sẽ lên các diễn đàn, group Facebook, Telegram, Twitter, Discord,… quy tụ đông đảo nhà đầu tư để bàn luận về đồng coin họ vừa mua và tung các tin đồn tốt cho coin đó. Họ có thể sử dụng nhiều tài khoản clone khác nhau để seeding, bình luận, tung hô, tạo ra cảm giác Fomo cho cộng đồng. Tin tốt được đưa ra liên tục cộng với các dự đoán lạc quan về tương lai tuyệt vời của coin đó từ các “chuyên gia” sẽ khiến mọi người kéo nhau đi mua và giá sẽ được pump lên nóc nhà.

Quá trình bơm giá thường diễn ra rất nhanh, mạnh và không có sự điều chỉnh nhằm tạo FOMO lớn cho cộng đồng. 

Cái hay của giai đoạn này là tất cả mọi người đều lạc quan về tương lai của đồng coin đến mức phi lý. Đây cũng là giai đoạn mà nhiều nhà đầu tư nghĩ đến việc hold to die nhất.

Bước cuối cùng: Dump và Thoát hàng

Sau khi đã tạo đủ thanh khoản ở bước trên, việc tiếp theo của các cá mập cần làm chỉ đơn giản là bấm SELL (Bán) để chốt lời

Khi tất cả những cá mập chúa đã ăn đủ và thoát ra an toàn, giá sẽ đứng lại, khối lượng giao dịch giảm mạnh. Sự hoảng loạn bắt đầu diễn ra, giá liên tục lao dốc xuống không phanh, xuất hiện mô hình đáy sau thấp hơn đáy trước. Cuối cùng các nhà đầu tư mới, cộng đồng cả tin, các nạn nhân buộc phải bán tháo dưới giá thị trường hay còn gọi là “cắt lỗ” để “có còn hơn không” đem về vài đồng lẻ để cảm giác đỡ tiếc.

Cách để xác định Pump và Dump là gì?

Làm sao để xác định Pump và Dump_

  • Cách dễ nhất để xác định một đợt Pump & Dump của một đồng coin vô danh nào đó là khi nó bất ngờ dựng cột xanh, tăng giá mạnh mà không có tin tức hay sự kiện nào đó thực sự chính thống để giải thích.
  • Lúc bạn thấy các bài báo được booking để đưa tin về một đồng coin, kết hợp với các hoạt động truyền thông xoay quanh một dự án tiền điện tử cụ thể nào đó thì có thể đó là dấu hiệu chuẩn bị cho một đợt Pump và Dump.
  • Nếu một đồng coin với vốn hóa thị trường chỉ khoảng vài triệu đô la bất ngờ xuất hiện trên tất cả các trang MXH như Facebook, Twitter, Telegram,… bạn cũng nên hoài nghi.
  • Cẩn thận với những lời hứa hẹn kiểu “bạn sẽ nhân đôi tài sản của mình nhanh chóng khi đầu tư vào dự án coin này”. Đây có thể là hoạt động shill coin được thực hiện bởi những người có liên quan đến kế hoạch Pump & Dump.

Pump và Dump có hợp pháp không?

Với thị trường cổ phiếu, chắc chắn là không. Nhưng đối với tiền điện tử, chưa có bất kỳ quy định nào rõ ràng.

Pump và Dump có hợp pháp không_

Ở thị trường tài chính truyền thống, Pump & Dump là một hành động bất hợp pháp và được quản lý chặt chẽ. Như ở Hoa Kỳ, hành động thao túng thị trường có thể bị xử phạt theo quy định Đạo luật Chứng khoán năm 1933. Ở tại đất nước Việt Nam, Bộ luật Hình sự quy định về tội Thao túng thị trường chứng khoán với khung phạt cao nhất lên tới 7 năm tù. Các cơ quan quản lý theo dõi hết sức chặt chẽ các trường hợp thao túng giá nhằm ngăn chặn những hành vi bất hợp pháp có thể xảy ra. 

Còn trong thị trường tiền điện tử, mặc dù các cơ quan thi hành luật đã rất cố gắng để can thiệp và ngăn chặn hành vi này, như trường hợp xảy ra vào năm 2017, 2018 với John McAfee. Vào thời điểm đó, mỗi ngày McAfee đã quảng cáo một đồng coin mới trên Twitter của mình mà không tiết lộ với những follower việc ông ta đã mua đồng tiền này trước khi xuất hiện những dòng tweet. Đó là Reddcoin (RDD), Dogecoin (DOGE) và Verge (XVG) các đồng coin đã từng rất nổi tiếng.

Các hành động này của McAfee đã bị CFTC cáo buộc là gian lận hàng hóa và chứng khoán, rửa tiền và gian lận chuyển khoản. Đây cũng là lần đầu tiên CFTC có hành động chống lại các cá nhân tham gia vào kế hoạch Pump & Dump của tài sản crypto.

Tuy vậy, cho đến nay vẫn chưa có quy định rõ ràng nào về hành vi này. Ngoài ra, các cá mập trên Twitter hoặc Telegram có thể sử dụng ID ẩn danh để né bị cơ quan hành pháp theo vết. Vậy nên các hành vi thao túng thị trường vẫn đang diễn ra thường xuyên mà không có cách nào xử lý được. Do đó, bạn phải trang bị đầy đủ kiến ​​thức để bảo vệ bản thân trước những đợt Pump và Dump trong thị trường này.

Một vài lời khuyên để tránh trở thành mồi ngon của Pump và Dump là gì?

Tại sao lại có Pump và Dump_

  • Không tin theo những lời ‘đường mật” từ các cá nhân đáng ngờ, bởi họ đang dùng hiệu ứng FOMO để dụ dỗ bạn mà thôi, phần lớn không có ai sẽ đi share miếng mồi ngon của mình mà lại không có mục đích cả. Tốt nhất khi gặp phải trường hợp như vậy, bạn nên hoài nghi, giữ cái đầu lạnh để không bị lừa vào bẫy của họ.
  • Nếu bạn là newbie, nhà đầu tư F0, bạn nên mua đồng coin ở mức khối lượng giao dịch nhỏ để hiểu rõ được cách hoạt động của dump và pump. Không nên tham lam với số vốn quá lớn để tránh gặp những thiệt hại nặng nề từ “chiêu trò” “thao túng thị trường” của cá mập. Nên tham gia với số vốn nhỏ để học từ từ, có những trải nghiệm thực tế trước.
  • Bạn nên cân nhắc việc mua đồng coin lúc giá nó đang tăng lên cao trong 24h-1d, vì khả năng cao bạn sẽ đu đỉnh. Hãy tìm hiểu, khảo sát và nghiên cứu thật kỹ những sàn giao dịch uy tín (Ví dụ như sàn Binance, FTX,…) để tránh gặp phải những đồng coin không có giá trị, shit coin. 
  • Để tránh gặp những rủi ro không đáng có, tổn hại về của cải cho những nhà đầu tư mới. Khi đi đầu tư, bạn đừng bao giờ tất tay hết số vốn vào một coin nào đó mà nên tách ra 3-4 coin, tùy thuộc vào nguồn vốn của bạn. 65-75% vốn nên mua coin top như BTC, ETH, BNB ở các sàn có uy tín còn 30-40% còn lại thì để trade kiếm sống hàng ngày.
  • Bạn cũng nên biết cách lựa chọn group “chất lượng” để tham gia mà không phải group hay có chiêu trò dump và pump. Tuy nhiên tỷ lệ để chọn được một nhóm “ngon” như vậy cũng rất ít vì không ai có thể dự đoán đúng được hướng đi sắp tới của thị trường, chủ yếu là chính bạn cần phải biết cách phân bổ nguồn vốn của mình cho hợp lý để giảm thiểu rủi ro nhất có thể.
  • Mặc dù đã có những người có thể kiếm rất nhiều tiền khi tham gia “lướt sóng” cùng các nhóm Pump and Dump này, nhưng chỉ là tiểu số, thường là những trader Bờ-rồ, những người đã dày dặn kinh nghiệm rồi. Còn với bạn, nếu là người mới tham gia thị trường thì Coinlize khuyến nghị bạn không nên tham gia làm gì cả, chắc chắn bạn sẽ thua nhiều hơn thắng, lọt vào top những nhà đầu tư mua đỉnh bán đáy là điều dễ xảy ra.

Tổng kết

Trên đây mình đã chia sẻ cho bạn các kiến thức cơ bản về Pump là gì và Dump là gì ? Quy trình diễn ra của một đợt Pump và Dump và cách xác định nó trong thị trường crypto. Hy vọng bài viết này sẽ giúp ích được cho bạn khi tham gia thị trường để tự bảo vệ tài sản, số vốn của mình và tối đa hóa nguồn lợi nhuận thu được.

 

Bài viết cùng chủ đề

Phân tích Đồng Ripple Coin (XRP), có còn ngon trong 2022

Ethereum The Merge là gì? Tham vọng chiếm lĩnh DeFi của The Merge

Tokenomics là gì? Tìm hiểu chi tiết về Tokenomics của 1 dự án chuẩn

Sign up for an eToro account and access more than 70 popular cryptocurrencies and crypto funds to invest in.

Kéo xuống bên dưới 1 chút nữa bạn sẽ thấy phần bình luận. Hoặc tham gia ngay vào các cộng đồng của mình:

 
Telegram Channel

Thảo luận Blockchain, xu hướng mới 2024

Facebook Group

Check dự án Scam, phân tích Bitcoin & Altcoin

guest

0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments