Liquidity pool là gì, hoạt động như thế nào và có tầm quan trọng ra sao trong hệ DeFi? Những ứng dụng phổ biến của Liquidity Pool là gì? Cùng tham khảo bài viết sau để nắm được những thông tin chi tiết về Liquidity Pool cũng như mô hình hoạt động của nó nhé!
Nội dung chính
Liquidity Pool là gì?
Liquidity Pool có thể được dịch là bể thanh khoản. Cụ thể hơn, tại Liquidity Pool, một lượng coin hoặc token sẽ được lock (khóa) trong Smart Contract. Nếu anh em đã từng có những trải nghiệm nhất định với hệ DeFi, Liquidity Pool là một khái niệm khá đơn giản. Tùy vào từng loại Smart Contract mà Liquidity có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau. Ví dụ như cho phép giao dịch các tài sản trên sàn DEX, giao thức đi vay – cho vay, Synthetic Assets hay Yield Farming, …
Có thể nói, đằng sau sự thành công của hệ DeFi hiện tại, Liquidity Pool là một trong những công nghệ nền tảng nhất. Dựa vào đó, các tài sản kỹ thuật số được tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc di chuyển một cách tự động, thậm chí không cần đến sự cho phép (permissionless).
Cách hoạt động của Liquidity Pool là gì?
Để có thể hoạt động một cách hiệu quả, trơn tru, Liquidity Pool sẽ cần đến những thành tố sau:
Liquidity Provider – người cung cấp thanh khoản là yếu tố quan trọng đầu tiên mà chúng ta cần đề cập tới. Đây là nhóm người rất quan trọng để đảm bảo tính thanh khoản của Pool. Hiểu một cách đơn giản, Liquidity Provider là những người sở hữu tài sản và cung cấp lượng tài sản đó cho Pool để đảm bảo các hoạt động trong Smart Contract có thể hoạt động được.
Tuy nhiên, không ai muốn cung cấp tài sản của mình mà không có được lợi ích gì. Do vậy, các dự án cần có những thiết kế khuyến khích (Incentives) để đem lại cho Liquidity Provider những quyền lợi nhất định khi họ cung cấp thanh khoản. Thông thường, một trong những incentive cơ bản nhất là Liquidity Provider sẽ nhận được một lượng LP token hoặc phí giao dịch. Những token này có thể được sử dụng để tham gia Yield Farming nhằm thu được lợi nhuận với những tài sản rảnh rỗi. Bên cạnh đó, LP token còn đại diện cho lượng tài sản mà họ cung cấp; hay nói cách khác là cổ phần mà họ có trong Pool. Dựa vào đó, họ cũng có thể bỏ phiếu hoặc tham gia vào các quyết định có liên quan đến hệ sinh thái. Những thiết kế này còn phụ thuộc vào cơ chế hoạt động và chính sách đối với từng dự án.
Đối với những Liquidity Pool sử dụng AMM – Công cụ tạo lập thị trường tự động, một khoản phí giao dịch sẽ được giữ lại trong pool và LP token holders sẽ được phân bổ khoản phí này theo tỷ lệ nhất định. AMM cũng đóng vai trò là thuật toán giúp duy trì giá thị trường của các token trong Pool. Với mỗi dự án khác nhau, thuật toán này cũng có thể có những khác biệt nhất định. Ví dụ như Uniswap sử dụng công thức sản phẩm không đổi là x*y=k để duy trì tỷ giá còn Curve Finance lại có những điều chỉnh thuật toán khác để đảm bảo phù hợp hơn với những Stable Assets.
Vai trò của Liquidity Pool là gì?
Thanh khoản là một vấn đề đặc biệt quan trọng của thị trường nói chung. Trước khi có Liquidity Pool, những sàn CEX (sàn giao dịch tập trung) hay các Market Maker truyền thống là những yếu tố chính ảnh hưởng đến thanh khoản của thị trường Crypto. Trong đó, những coin/token top đầu là những tài sản được tập trung thanh khoản nhiều nhất như BTC, ETH, … Những đồng coin khác hay Long tail Assets thường rất khó khăn khi giao dịch do gặp phải tình trạng thanh khoản thấp hoặc không có thanh khoản.
Để giải quyết được vấn đề này của thị trường, Liquidity Pool đã được ra đời để khuyến khích người dùng thực hiện cung cấp thanh khoản. Dựa vào đó, thanh khoản có thể giảm được tính tập trung, đồng thời người dùng cũng nhận được quyền lợi và phí giao dịch dựa vào lượng tài sản mà họ cung cấp.
Bên cạnh đó, với sự có mặt của Liquidity Pool, việc giao dịch cũng trở nên đơn giản hơn, do người mua và người bán không cần thiết phải khớp lệnh nhau như đối với các sàn Order Book. Hay nói cách khác, dựa vào Smart Contract, người dùng có thể giao dịch trực tiếp với lượng thanh khoản đã được cung cấp với những người dùng khác. Lúc này, quá trình giao dịch không diễn ra giữa người mua với người bán mà diễn ra giữa token của người dùng và token có trong Pool.
Như vậy, có thể thấy, đây là một giải pháp rất hiệu quả và tuyệt vời đối với vấn đề thanh khoản của Crypto, đặc biệt là các LTAs. Không những vậy, Liquidity Pool còn mở ra vô vàn những trường hợp sử dụng khác, đáp ứng được nhiều hơn nhu cầu của người dùng.
Những ứng dụng phổ biến trong DeFi của Liquidity Pool là gì?
Ngoài ứng dụng chính là cung cấp thanh khoản, Liquidity Pool còn mang lại cho hệ sinh thái DeFi và đặc biệt là sàn DEX tốc độ, sự tiện lợi và rất nhiều những ứng dụng khác. Một số ứng dụng có thể kể đến như sau.
Đầu tiên là ứng dụng cơ bản của Liquidity Pool – cung cấp thanh khoản. Thông qua lượng tài sản được cung cấp bởi người dùng và khả năng hoạt động tự động của Smart Contract, chúng ta có thể dễ dàng thực hiện giao dịch các token với nhau. Nếu tài sản trong Pool càng nhiều thì lượng tài sản càng lớn, quá trình giao dịch càng trở nên tiện lợi và dễ dàng hơn.
Tiếp theo là khả năng tạo ra nhiều Incentives cho người dùng. Thông qua những Incentives khác nhau của các giao thức, người dùng có thể cung cấp nhiều tài sản hơn cho Pool. Đồng thời, LP cũng nhận được những phần thưởng, lợi nhuận với Yield Farming. Đây là một hình thức mà anh em có thể add tài sản của mình vào Pool và nhận lãi suất. Một số nền tảng còn có thể tự động hóa những lựa chọn rủi ro để phân bổ token của anh em sang những khoản đầu tư khác để vừa cung cấp thanh khoản, vừa có thể thu được Yield về. Ví dụ điển hình của ứng dụng này có thể kể Yearn Finance.
Ngoài ra, Liquidity Pool còn có thể được sử dụng để cho phép người dùng vay và cho vay. Trong đó, phí cho vay và phí vay sẽ được xác định bởi lượng cung và nhu cầu của loại tài sản đó. Thông qua đó, Liquidity Pool có thể giải quyết được nhiều hơn nhu cầu của người dùng.
Một số dự án có thể tận dụng hiệu quả vốn bằng cách liên kết các nền tảng để vừa cung cấp cho người dùng một nơi để giao dịch, đồng thời lại cũng có thể dùng lượng coin đó để cho vay. Nhờ vậy, nguồn lợi nhuận của người dùng có thể được tăng thêm rất nhiều, Điển hình cho khả năng ứng dụng Liquidity Pool sáng tạo như vậy có thể kể đến Curve Finance.
Liquidity Pool có rủi ro hay không?
Mọi thứ trong hệ thống tài chính hay hệ sinh thái Crypto đều tiềm ẩn những rủi ro nhất định. Nếu đối với những nền tảng tập trung, rủi ro đến từ hệ thống quản trị thì đối với Liquidity Pool, rủi ro sẽ đến từ những đặc tính của DeFi. Tại đây, mọi hoạt động đều được diễn ra một cách phi tập trung, bởi vậy, không có công ty hay tổ chức nào đứng ra chịu trách nhiệm cho việc quản lý hay kiểm soát các vấn đề phát sinh. Thứ giúp cho mọi hoạt động diễn ra một cách hiệu quả là Smart Contract. Tuy nhiên, không gì có thể đảm bảo được rằng Smart Contract sẽ hoàn hảo và không gặp lỗi. Một số những rủi ro khác liên quan đến vấn đề quản trị có thể kể đến như lỗi về khóa quản trị hay rủi ro về hệ thống.
Bên cạnh đó, 2 rủi ro đặc trưng của Liquidity Pool là Impermanent Loss và hack Liquidity Pool. Trong đó, Impermanent Loss là một khoản tổn thất hay một khoản lỗ được tính bằng USD. Nói một cách ngắn gọn, với cùng một lượng tài sản rảnh rỗi anh em sẽ có hai lựa chọn, một là hold coin, hai là cung cấp thanh khoản. Dựa vào những biến động thị trường mà việc cung cấp thanh khoản sẽ khiến anh em gặp phải tổn thất so với việc chỉ hold coin trong ví. Thông thường, Impermanent Loss thường không quá đáng kể. Tuy nhiên, khi thị trường có biến động quá mạnh thì khoản phí này cũng đem đến không ít bất ngờ.
Hiện tại, rất nhiều dự án đã được ra đời nhằm cải thiện hơn vấn đề về Impermanent Loss cũng như giảm thiểu được tối đa độ trượt giá của tài sản trong Liquidity Pool. Tuy nhiên, Liquidity Pool vẫn sẽ mang theo những rủi ro nhất định. Bởi vậy, khi quyết định sử dụng hoặc tham gia vào các Pool, hãy chắc chắn rằng anh em có sự tìm hiểu và cẩn trọng trong mỗi quyết định.
Với những chia sẻ trên, chắc hẳn anh em đã nắm được những thông tin chi tiết về Liquidity Pool là gì, cách chúng vận hành và vai trò của bể thanh khoản đối với hệ DeFi. Thông qua đó, hy vọng anh em có thể tìm kiếm được cho mình những cơ hội tiềm năng, đồng thời thận trọng với những rủi ro của Liquidity Pool. Chúc anh em thành công!
Comments (No)