Trong bài viết này, mình sẽ giới thiệu với các bạn về định nghĩa Lending là gì và những điều cần biết khi đầu tư vào Lending Coin mà chúng ta thường thấy thời gian gần đây. Hình thức này đang phát triển khá nhanh và đa dạng từ lending trên các nền tảng riêng biệt (Cred, NEXO, Constant, BlockFi…) tới lending ngay trên các sàn (Gate Lending, Binance Lending, Poloniex…).
Nội dung chính
Lending là gì?
Lending được hiểu là cho vay, đây là hình thức người dùng sử dụng các tài sản hoặc tiền của họ để đưa những người khác vay (Borrowers) với một tỉ lệ lãi suất nhất định. Sau một khoảng thời gian, họ sẽ nhận lại được số vốn gốc và lãi suất như thoả thuận ban đầu. Người đi vay lúc này có thể là những người dùng khác, hoặc các sàn giao dịch.
Ví dụ: Các bạn lending 100 BUSD trên Binance Lending với lãi suất 10%/năm trong 14 ngày. Thì sau 14 ngày, tổng lượng coin các bạn nhận được sẽ là: 100 BUSD + tiền lãi.
⇒ Tiền lãi = 100 x 10% x 14/365 = 0.5283 BUSD.
⇒ Tổng thu về = 100 + 0.5283 = 100.5283 BUSD.
Đặc điểm của Lending
Ưu điểm
- Người dùng có thể lựa chọn cho người khác vay lượng coin nhàn rỗi của họ để gia tăng số coin.
- Thường các nền tảng sẽ có nhiều lựa chọn về khoảng thời gian lending để đa dạng hoá lựa chọn cho các lender.
Nhược điểm
- Rủi ro lớn nhất đối với cho lending là giá của đồng coin đó có thể bị giảm trong quá trình cho vay & phần lãi suất không bù lại được khoản thâm hụt do giá coin quá xuống.
Ví dụ: Trên Binance Lending, mở lending đồng ETC. Interest rate là 7% một năm, trong 14 ngày.
- Ngày 11/9/2019 (bắt đầu cho lending): ETC có giá $6.6 USD.
- Ngày 25/9/2019 (trả gốc lẫn lãi): ETC có giá $4.6 USD.
Nếu các bạn cho vay lending 100 ETC, total sẽ nhận về được 100 + 100 x 7% x 14/365 = 100.268 ETC = $661.772 USD (tính theo thời điểm cho vay).
Nhưng nếu ta tính theo giá ETC theo thời điểm trả lãi thì tổng thu về sẽ được 100.268 x 4.6 = 461.2328, giảm 30.3%
Các hình thức Lending trong Crypto
Hiện nay, Lending trong Crypto được chia ra thành 3 hình thức:
- Over-Collateralized Lending
- P2P Lending
- Under-Collateralized Lending
Trong đó, Over-Collateralized Lending với Under-Collateralized Lending là 2 hình thức dùng cơ chế Lending Pool, trong đó:
- Người cho vay (Lender) sẽ chuyển các đồng coin được hỗ trợ vào pool có thanh khoản (Lending Pool), đổi lại, họ sẽ nhận được một phần lãi suất.
- Người đi vay (Borrower) sẽ chuyển đồng coin khác vào Pool thanh khoản (Lending Pool) để làm tài sản thế chấp, sau đó vay đồng coin mà họ muốn vay từ Lending Pool và sẽ trả lãi suất. Lãi suất sẽ được tính tự động theo công thức có sẵn và phụ thuộc vào cung cầu của từng loại tài sản đó trong Lending Pool.
Vậy Over-Collateralized Lending là gì?
Over-Collateralized Lending (cho vay hơn chuẩn) là hình thức cho vay với tài sản thế chấp nhiều hơn tài sản vay.
Ưu điểm của Over-Collateralized Lending là người dùng có thể tận dụng nguồn vốn hiện có của mình một cách tối đa. Có thể lấy ví dụ đơn giản, ở sàn FTX, các bạn có thể gửi coin của mình ở đó, và vay tiền của sàn để đánh Futures. Nghĩa là ngoài việc chúng ta có lợi nhuận đến từ tài sản gốc tăng giá, các bạn còn nhận được tiền từ Futures (tất nhiên là nếu thắng lệnh). Cụ thể mình sẽ nói thêm dưới đây.
Nhưng lợi nhuận lớn sẽ đi kèm là rủi ro. Nếu lệnh Futures không may đi ngược xu hướng, khoảng lỗ sẽ làm tài sản các bạn bị thanh lý.
Tương tự, anh em có thể áp dụng cách thức này với những dự án Lending phổ biến hiện tại như MakerDAO, Venus,… Dĩ nhiên mỗi nền tảng sẽ hỗ trợ những tài sản thế chấp, cùng các thông số thế chấp và thanh lý khác nhau.
P2P Lending là gì?
Tiếp đến P2P Lending (Cho vay ngang hàng) là hình thức cho vay trực tiếp giữa người vay với người cho vay mà không cần thông qua bên thứ 3 khác làm trung gian.
Cụ thể, bằng cách sử dụng các Smart Contract (Hợp đồng thông minh), người đi vay và người cho vay có thể ký hợp đồng cho việc Lending mà không cần thông qua bên trung gian. Thay vào đó, các Smart Contract tự thực hiện và cho phép chạy giao dịch.
Ưu điểm lớn nhất của hình thức P2P Lending là chi phí và lãi suất cho vay thấp hơn rất nhiều so với 2 hình thức còn lại vì loại bỏ được bên thứ 3 trung gian. Nhờ đó mà thông tin giao dịch cũng được đảm bảo tính bảo mật.
Một số dự án tiêu biểu trong mảng P2P Lending: Rabit Finance, Compound, Aave, Unit Protocol,…
Under-Collateralized Lending là gì?
Và Under-Collateralized Lending (Cho vay dưới chuẩn) là hình thức cho vay với tài sản thế chấp được phép ít hơn tài sản vay. Một tên gọi khác của hình thức này đó là Credit, tức là tín chấp, dùng uy tín của mình để vay với ít tài sản thế chấp hơn.
Tuy nhiên hiện nay, vẫn chưa thấy quá rõ cách thức áp dụng Credit cho người dùng phổ thông, mà chỉ được áp dụng để các dự án trong Whitelist của các dự án lending được vay.
Một số dự án tiêu biểu sử dụng Under-Collateralized Lending: Cream, TrueFi, Goldfinch,…
Lending Coin là gì? Tổng quan về Crypto Lending
Lending Coin là hình thức người dùng sẵn sàng mang đồng coin (tài sản) của mình cho người khác vay để nhận được một mức lãi suất nhất định (cố định hoặc không cố định). Một số đồng lending coin phổ biến như: Bitcoin, Ethereum, USDT, BUSD, SOL, AVAX…
Hiện tại người dùng có thể thực hiện Lending Coin trên:
- Các sàn giao dịch như sàn Bitfinex, Binance, Poloniex, Kucoin, Gate.io…
- Các nền tảng Lending riêng biệt bao gồm cả CeFi và DeFi.
Trong đó:
- Lending trong CeFi: Là các nền tảng cho vay dựa vào nền tài chính tập trung, luôn có 1 bên trung gian thứ 3 đứng ra kiểm soát giữa 2 bên cho vay và bên đi vay. Nó luôn đi kèm với Custodial hoặc uỷ thác. Một số nền tảng tiêu biểu như: BlockFi, Nexo, Celsius, Salt,…
- Còn Lending trong DeFi: Là nền tảng cho vay dựa vào nền tài chính phi tập trung. Loại bỏ yếu tố trung gian, không có uỷ thác (non-custodial). Một số nền tảng tiêu biểu như: Aave, Dharma, Maker, Compound, InstaDApp, Constant, Fulcrum, Bzx, Nuo,…
Các thông số cần quan tâm trong Lending
Trong Lending Crypto, dù là DeFi hay CeFi thì các bạn cũng đều phải để ý đến các thông số quan trọng sau đây:
Lending Interest Rate – Tỷ lệ lãi suất
Đây là tỷ lệ nhận lãi suất khi các bạn thực hiện cho vay 1 đồng coin/token bất kỳ. Tất nhiên ở vị trí của người cho vay (lender) các bạn sẽ mong muốn con số này càng cao càng tốt.
Lending Time – Thời gian cho vay
Thời gian cho vay là khoảng thời gian mà đồng coin/token của bạn bị lock và được cho người khác vay, sẽ được tính từ lúc bắt đầu cho vay đến lúc kết thúc cho vay, khi các bạn đã nhận được toàn bộ cả vốn lẫn lãi của khoản vay.
Thông thường, các nền tảng sẽ cung cấp cho lender nhiều khung thời gian để họ lựa chọn cho vay, ví dụ như 7 ngày, 14 ngày, 28 ngày, 30 ngày hay 90 ngày. Trong khoảng thời gian này, các bạn sẽ không thể rút lại số vốn mà mình đã cho vay cho đến thời điểm đáo hạn.
Lending Assets – Tài sản cho vay
Nền tảng nào càng nhiều loại coin cho phép lending thì người dùng sẽ càng có nhiều lựa chọn để thực hiện việc Lending Coin.
Lending Total Value Locked – Tổng giá trị bị khóa
Được hiểu là tổng lượng tài sản bị khóa (lock) bên trong nền tảng. Con số này thể hiện mức độ quan tâm và tham gia của người dùng đến nền tảng đó. Càng nhiều tài sản được lock thì càng tác động tới giá của đồng coin đó.
Bản chất hoạt động của Lending
Cách hoạt động của Lending trên những sàn giao dịch
Lending coin (vay coin) để làm fund cho các dịch vụ Margin Trading, đây là một hình thức giao dịch ký quỹ, trader có thể vay thêm 1 phần coin từ sàn để làm đòn bẩy cho giao dịch của họ. Vậy lượng coin vay thêm này từ đâu mà ra? Có hai cách để các sàn có coin cho trader vay, đó là:
Cách 1: Dùng coin từ quỹ dự trữ của sàn. Với cách này sàn sẽ gặp phải vấn đề nếu lượng ký quỹ lớn, dẫn tới lượng cho vay sẽ lớn và lúc này sàn phải có quỹ dự trữ cực lớn để đủ cho các trader vay.
Cách 2: Vay coin từ người dùng với lãi suất nhất định (ví dụ là X%). Sau đó, dùng coin đó cho vay trong Margin Trading với Margin Fee (ví dụ là Y%). Thường là X% < Y%.
Cách 3: là cách tương đối phổ biến mà các sàn đang áp dụng để sử dụng cho chức năng Margin Trading của họ. Và X% thường nhỏ hơn Y%, nên đối với bài toán Margin Trading, sàn luôn luôn auto có lãi ở lãi suất cho vay.
Đó cũng là lý do các sàn có cho phép Margin Trading thường đi kèm với việc Lending. Các bạn tham khảo bảng bên dưới để so sánh được 2 tỉ lệ này.
Cách hoạt động của các nền tảng Lending
Khi chúng ta Lending trên các sàn, những đồng coin tham gia lending sẽ được sàn đưa vào cơ chế cho vay Margin Trading.
Còn đối với các nền tảng Lending, lượng coin tham gia lending sẽ được dùng để cho các người đi vay (borrowers) vay lại. Mặt khác, các nền tảng này sẽ đứng ra làm bên trung gian và hưởng lợi từ chênh lệch giữa lãi suất vay và cho vay.
Ví dụ: Nền tảng NEXO bao gồm cả dịch vụ lending (cho vay) và borrowing (đi vay) cho user. Sàn lúc này sẽ đứng ra với vai trò là khâu trung gian. Vì NEXO là bên thứ 3 trung gian nắm giữ lượng coin tham gia lending và lãi suất nên họ thuộc vào nhóm CeFi (Tài chính tập trung).
Tác động của Lending lên giá Coin
Theo cơ chế cho vay (Lending), các đồng coin/token tham gia lending sẽ bị khóa (lock) trong một khoảng thời gian nhất định. Việc này sẽ tác động tích cực lên các đồng coin đó.
Total Valued Lock (TVL) khi lock coin khiến cung lưu thông của đồng coin đó bị giảm trong khoảng thời gian cho vay.
Nhu cầu cần mua coin để tham gia lending tăng.
Các yếu tố này nếu theo đúng lý thuyết sẽ tác động giúp giá coin đi lên. Tuy nhiên, còn yếu tố khác tác động tới giá của đồng coin đó, khiến giá hầu như không tăng được, là lượng coin tham gia lock quá nhỏ so với tổng cung của nó, khiến tác động từ những nhu cầu mua vào và giảm cung gần như không ảnh hưởng.
Ví dụ: Lấy trường hợp của Binance Coin (BNB), khi Binance thông báo cho người dùng về nền tảng lending của họ cho tới lúc bắt đầu cho lending. Giá BNB biến động từ $26.26 USD xuống $25.37, giảm 3.4%. Tổng số lượng coin bị khóa trong lending chỉ là 200,000 BNB, chiếm 0.129% tổng lưu thông của đồng BNB.
Bên cạnh đó, Lending cũng chính là một trò chơi của các sàn giao dịch có chức năng Margin. Đây là thuyết âm mưu mà mình và team đã nhìn ra, các bạn có thể tham khảo dưới đây:
- Trong hoạt động lending, sàn sẽ nắm giữ 1 lượng coin lớn (từ các lenders gửi vào).
- Sàn có thể xả coin bằng cách dùng lượng coin đó để bán xuống làm giá giảm mạnh.
- Sau đó lại dùng tiền để mua vào với giá thấp hơn.
⇒ Từ đó gia tăng được số lượng coin cho họ nắm giữ.
Ví dụ: Ngày 28 tháng 8/2019, Binance bắt đầu cho lending đồng coin BNB. Giá BNB là $25.37 USD. Thời điểm thấp nhất so với lúc đó là $14.2 USD vào ngày 26 tháng 9/2018.
Trong khoảng thời gian 28 ngày đó, có 7 lần Binance Lending với đồng BNB và tổng cộng có hơn 2 triệu BNB được lock trong Lending đã chiếm 1.7% tổng cung.
Tuy có cảm giác con số này bị nhỏ, nhưng ở vị thế một sàn giao dịch và nắm giữ nhiều đồng BNB thì việc đẩy giá đồng coin của họ giảm giá là một việc không hề khó.
Tổng kết
Ở bài viết trên Coinlize đã giới thiệu với các bạn về Lending là gì trong thị trường Crypto. Hy vọng rằng các bạn đã nắm được tổng quan kiến thức về hoạt động Lending trong crypto và lựa chọn cho mình được hình thức lending phù hợp với nhu cầu cá nhân nhé.
Bài viết cùng chủ đề
➤ Stablecoin là gì? Có nên tin tưởng 100% vào Stablecoin?
Comments (No)