Bitcoin ETF là gì? Có trở thành đòn bẩy cho Bitcoin

Nếu các anh em đang thắc mắc Bitcoin ETF là gì? Và muốn tìm hiểu đầy đủ các ưu nhược điểm của nó để xác định liệu Bitcoin ETF có thể trở thành đòn bẩy cho Bitcoin trong tương lai không thì hãy theo dõi bài viết này!

Bitcoin ETF hiện nay có thể tạo ra nhiều lợi ích cho thị trường tiền điện tử, nhưng cũng đặt ra những rủi ro và thách thức nếu anh em không thật sự hiểu rõ về nó.

Quỹ ETF là gì?

Quỹ ETF (Exchange-traded fund) hay còn được gọi là quỹ hoán đổi danh mục (ETF) là một loại quỹ đầu tư đặc biệt, có khả năng mô phỏng theo sự thay đổi của một chỉ số nào đó.

ETF không giới hạn ở một loại tài sản duy nhất, mà có thể bao gồm nhiều loại như cổ phiếu, trái phiếu, hàng hoá, và cả tiền tệ.

Vì thế việc anh em đầu tư vào ETF có nghĩa là anh em đang đầu tư vào một nhóm các tài sản có liên quan đến nhau, thay vì chỉ chọn một tài sản riêng lẻ.

Bitcoin ETF là gì?

Sau khi các anh em đã hiểu quỹ ETF thì tiếp theo hãy cùng tìm hiểu Bitcoin ETF là gì? Và cách nó hoạt động ra sao.

Đầu tiên, Bitcoin ETF là viết tắt của Bitcoin Exchange Traded Fund. Đây là một nhóm tài sản có liên hệ với Bitcoin hoặc giá Bitcoin ( Bitcoin ETF phản ánh giá trị của Bitcoin trên các đơn vị chứng khoán) và chúng được giao dịch trên các sàn bởi các công ty môi giới.

Từ đó anh em có thể hiểu rằng ETF cung cấp phương tiện đầu tư vào Bitcoin, vào các loại tài sản này mà không cần thật sự sở hữu chúng.

Vì giá của Bitcoin ETF có liên hệ với Bitcoin nên nếu giá trị biến động của Bitcoin tăng hoặc giảm thì Bitcoin ETF cũng có biến động tương đồng.

Các nhà đầu tư có thể mua bán các đơn vị chứng khoán của Bitcoin ETF trên các sàn chứng khoán truyền thống, giống như cách họ mua bán cổ phiếu hay quỹ đầu tư khác và giao dịch dưới dạng chứng chỉ quỹ (ETF).

Bitcoin ETF hoạt động như thế nào?

Trên cơ bản, một công ty quản lý quỹ sẽ mua một lượng lớn Bitcoin từ thị trường và lưu trữ chúng trong một kho bạc an toàn.

Sau đó, công ty sẽ phát hành các đơn vị chứng khoán tương ứng với số lượng Bitcoin mà họ nắm giữ. Mỗi đơn vị chứng khoán sẽ biểu diễn một phần nhỏ của một Bitcoin, ví dụ 0.001 Bitcoin.

Các nhà đầu tư có thể mua bán các đơn vị chứng khoán này trên các sàn chứng khoán với giá gần bằng với giá của Bitcoin trên thị trường tiền điện tử. Từ đó sẽ đảm bảo được giá trị của Bitcoin ETF luôn phụ thuộc vào giá trị của Bitcoin.

Phân loại Bitcoin ETF

Có hai loại chính của Bitcoin ETF: Bitcoin Physical ETF và Bitcoin Futures ETF.

1. Bitcoin Physical ETF

Bitcoin Physical ETF hay còn gọi là Bitcoin spot ETF là loại quỹ đầu tư theo dõi giá của Bitcoin bằng cách sở hữu và lưu trữ Bitcoin thật.

Đây là loại quỹ đầu tư được nhiều người ủng hộ nhất, vì nó có thể phản ánh chính xác giá của Bitcoin và không bị ảnh hưởng bởi biến động của thị trường hợp đồng tương lai (futures market).

Tuy nhiên, loại quỹ này cũng có nhược điểm là chi phí quản lý cao, rủi ro bảo mật, và khó khăn trong việc kiểm toán.

Một vài ví dụ tiêu biểu về các quỹ Bitcoin ETF đầu tư vào Bitcoin spot là:Jacobi Bitcoin Exchange Traded Fund,Purpose Bitcoin ETF (BTCC) ,Evolve Bitcoin ETF (EBIT), …

2. Bitcoin Futures ETF

Bitcoin Futures ETF là loại quỹ đầu tư theo dõi giá của Bitcoin bằng cách mua bán các hợp đồng tương lai (futures contracts) liên quan đến Bitcoin.

Đây là loại quỹ đầu tư được nhiều nhà chức trách chấp nhận hơn, vì nó không yêu cầu sở hữu hoặc lưu trữ Bitcoin thật, mà chỉ dựa vào các sản phẩm phái sinh (derivatives) được giao dịch trên các sàn được giám sát.

Để dễ hiểu thì anh em hình dung nó giống một loại hợp đồng kỳ hạn, trong đó hai bên thỏa thuận mua bán một lượng Bitcoin nhất định với một giá cố định ở hiện tại và sẽ giao hàng vào một ngày nào đó trong tương lai.

Bitcoin ETF sử dụng các hợp đồng tương lai Bitcoin để tính giá cổ phiếu của quỹ, và cho phép nhà đầu tư mua bán cổ phiếu trên các sàn chứng khoán lớn, như NYSE hay Nasdaq. Như vậy, nhà đầu tư không cần phải mua Bitcoin thực và lưu trữ trên ví tiền ảo, mà chỉ cần mua cổ phiếu Bitcoin ETF và lưu trữ trên tài khoản chứng khoán của họ.

Tuy nhiên, loại quỹ này cũng có nhược điểm là không theo dõi chặt chẽ giá của Bitcoin, mà phụ thuộc vào cung cầu của thị trường hợp đồng tương lai, và có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như lãi suất, phí giao dịch, và giảm giá (discount).

Một số quỹ Bitcoin ETF nổi tiếng hiện nay là: ProShares Bitcoin Strategy ETF (BITO), Valkyrie Bitcoin Strategy ETF (BTF), VanEck Bitcoin Strategy ETF (XBTF), Global X Blockchain & Bitcoin Strategy ETF (BITS), ProShares Short Bitcoin ETF (BITI)…

Những động thái của SEC ảnh hưởng giá Bitcoin

Trong nhiều năm qua, SEC đã từ chối nhiều đơn xin phê duyệt Bitcoin ETF của các công ty khác nhau, như Winklevoss Bitcoin Trust, VanEck SolidX Bitcoin Trust, Bitwise Asset Management và Wilshire Phoenix. Mỗi lần SEC từ chối hoặc hoãn lại quyết định về Bitcoin ETF, giá Bitcoin thường có xu hướng giảm sâu do sự thất vọng của nhà đầu tư.

Tuy nhiên, gần đây, SEC đã cho thấy một số dấu hiệu tích cực về việc phê duyệt Bitcoin ETF trong tương lai.Vào tháng 4 năm 2023, Chủ tịch SEC Gary Gensler đã nói rằng ông mở cửa cho việc phê duyệt Bitcoin ETF dưới dạng quỹ niêm yết theo luật Investment Company Act of 1940.

Đây là một loại quỹ có nhiều quy định và giám sát hơn so với các loại quỹ khác, nhưng cũng có thể bảo vệ tốt hơn cho nhà đầu tư. Sau phát biểu của ông Gensler, giá Bitcoin đã tăng lên trên 60.000 USD, cao nhất trong lịch sử.

Ngoài ra, vào tháng 8 năm 2023, SEC đã công bố một thông báo yêu cầu ý kiến công chúng về một đơn xin phê duyệt Bitcoin ETF của công ty Global X.

Đây là một bước tiến quan trọng trong quá trình xem xét Bitcoin ETF của SEC, bởi vì nó cho thấy SEC đang nghiêm túc xem xét các yếu tố liên quan đến sản phẩm này. Thông báo này cũng đã gây ra sự hứng khởi cho nhà đầu tư và giúp giá Bitcoin tăng lên trên 50.000 USD sau khi giảm xuống dưới 30.000 USD trong tháng 7.

Như vậy, có thể thấy rằng những động thái của SEC ảnh hưởng rất lớn đến giá Bitcoin, bởi vì chúng phản ánh kỳ vọng và niềm tin của nhà đầu tư vào tiềm năng của tiền điện tử. Nếu SEC phê duyệt Bitcoin ETF trong tương lai, có thể sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho thị trường tiền điện tử và giúp Bitcoin vượt qua các kỷ lục mới.

Các quỹ Bitcoin ETF được phê duyệt

Dưới đây là một số ví dụ về các quỹ Bitcoin ETF đã được phê duyệt hoặc đang chờ phê duyệt trên các thị trường khác nhau:

1. Purpose Bitcoin ETF (BTCC)

Đây là quỹ Bitcoin ETF đầu tiên được phê duyệt trên thế giới, bởi Ủy ban Chứng khoán Ontario (OSC) của Canada vào tháng 2 năm 2021.

BTCC là một loại Bitcoin Physical ETF, có chi phí quản lý là 1% năm. Quỹ này đã thu hút được hơn 1 tỷ đô la Canada trong tuần đầu tiên ra mắt.

2. ProShares Bitcoin Strategy ETF (BITO)

BITO là quỹ Bitcoin ETF đầu tiên được phê duyệt tại Hoa Kỳ, bởi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) vào tháng 10 năm 2021.

Đây là một loại Bitcoin Futures ETF, có chi phí quản lý là 0.95% năm. Quỹ này đã thu hút được hơn 1 tỷ đô la Mỹ trong ngày đầu tiên ra mắt.

3. VanEck Bitcoin Trust (XBTF)

Khác với 2 quỹ trên, XBTF là một trong những quỹ Bitcoin ETF đang chờ phê duyệt của SEC tại Hoa Kỳ.

Đây là một loại Bitcoin Physical ETF, có chi phí quản lý dự kiến là 0.65% năm. Quỹ này đã nộp đơn xin mở từ năm 2017, nhưng vẫn chưa được SEC đưa ra quyết định cuối cùng.

Lợi ích và rủi ro của Bitcoin ETF

Bitcoin ETF có thể mang lại nhiều lợi ích cho các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức, cũng như cho sự phát triển của thị trường tiền điện tử.

Một số lợi ích chính của Bitcoin ETF

• Dễ dàng tiếp cận: Nhà đầu tư không cần phải hiểu sâu về công nghệ blockchain hay làm các bước phức tạp để mua Bitcoin trên các nền tảng tiền điện tử.
• Đa dạng hóa danh mục: Bitcoin ETF có thể kết hợp nhiều loại tài sản khác nhau, từ cổ phiếu, trái phiếu, hàng hoá, cho đến tiền tệ. Nhờ vậy, nhà đầu tư có thể giảm thiểu rủi ro khi chỉ đầu tư vào một loại tài sản duy nhất.
• Tăng tính thanh khoản: Bitcoin ETF được giao dịch trên thị trường chứng khoán, thu hút nhiều loại nhà đầu tư khác nhau, kể cả những nhà đầu tư tổ chức lớn, giúp tăng cường thanh khoản cho thị trường tiền điện tử.
• Giải quyết vấn đề pháp lý: Một số nhà đầu tư tổ chức bị hạn chế về việc đầu tư trực tiếp vào Bitcoin do các quy định pháp lý. Tuy nhiên, với Bitcoin ETF, họ có thể tham gia vào thị trường tiền điện tử một cách gián tiếp, mà không vi phạm luật.
• Bảo mật: Nhà đầu tư không phải lo lắng về việc bị mất Bitcoin do bị hack, quên mật khẩu, hay lộ thông tin cá nhân khi sử dụng các ví hay sàn giao dịch tiền điện tử. Bitcoin ETF được quản lý bởi các công ty chuyên nghiệp và có bảo hiểm.
• Tối ưu thuế: Ở một số quốc gia, việc giao dịch Bitcoin có thể bị áp thuế cao hơn so với việc giao dịch ETF. Vì vậy, Bitcoin ETF có thể giúp nhà đầu tư tiết kiệm chi phí thuế.
• Thuận lợi cho các quỹ ETF crypto khác được chấp thuận: Nếu Bitcoin ETF được thành công, có thể sẽ có nhiều loại quỹ ETF liên quan tới các loại tiền điện tử khác ra đời, làm cho thị trường crypto trở nên phong phú và hấp dẫn hơn.

Tuy nhiên, Bitcoin ETF cũng không phải là sản phẩm hoàn hảo, mà cũng có những rủi ro và thách thức.

Một số rủi ro của Bitcoin ETF

• Phí quản lý: Nhà đầu tư phải trả phí quản lý hàng năm cho các công ty quản lý Bitcoin ETF. Phí này có thể cao hơn so với việc giao dịch Bitcoin trực tiếp trên các nền tảng tiền điện tử, mà chỉ phải trả phí giao dịch một lần hoặc miễn phí tùy nền tảng.
• Thời gian giao dịch: Bitcoin ETF chỉ có thể giao dịch trong giờ làm việc của thị trường chứng khoán, trong khi Bitcoin có thể giao dịch bất cứ lúc nào trong ngày. Nhà đầu tư có thể bỏ lỡ những cơ hội khi giá Bitcoin biến động ngoài giờ giao dịch của Bitcoin ETF.
• Mất tính năng thanh toán: Bitcoin ETF không thể sử dụng để thanh toán hàng hoá hay dịch vụ, trong khi Bitcoin có thể được chấp nhận làm phương tiện thanh toán ở một số nơi. Nhà đầu tư không thể tận dụng được tính năng thanh toán nhanh chóng của Bitcoin khi sở hữu Bitcoin ETF.
• Giá ETF khác so với giá trị thực của Bitcoin: Giá của Bitcoin ETF phụ thuộc vào cung và cầu của nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán, do đó có thể khác biệt so với giá trị thực của Bitcoin trên thị trường tiền điện tử. Nhà đầu tư có thể phải chịu thiệt hại nếu giá Bitcoin ETF không phản ánh đúng giá trị của Bitcoin.

Tình hình pháp lý của Bitcoin ETF

Bitcoin ETF là một sản phẩm mới và chưa được công nhận rộng rãi trên thế giới. Tùy vào từng quốc gia và khu vực, Bitcoin ETF có thể được phê duyệt hoặc từ chối bởi các cơ quan quản lý tài chính.

Trong phần này, chúng tôi sẽ đánh giá tình hình pháp lý của Bitcoin ETF trên một số thị trường chính.

Bitcoin ETF tại Hoa Kỳ trước năm 2021

Hoa Kỳ là một trong những thị trường tiền điện tử lớn nhất và quan trọng nhất trên thế giới. Tuy nhiên, Hoa Kỳ cũng là một trong những thị trường khó khăn nhất cho Bitcoin ETF. 

Điều này bởi vì SEC, cơ quan quản lý chứng khoán hàng đầu của Hoa Kỳ, đã từ chối hầu hết các đơn xin mở Bitcoin ETF từ nhiều năm qua.

Nguyên nhân chính là do SEC lo ngại về những rủi ro như gian lận, thao túng, thiếu minh bạch, và thiếu thanh khoản của thị trường tiền điện tử. SEC cũng yêu cầu các quỹ Bitcoin ETF phải tuân theo các tiêu chuẩn cao hơn về an ninh, kiểm toán, và bảo hiểm.

Bitcoin ETF tại Hoa Kỳ sau năm 2021

Tuy nhiên vào tháng 10 năm 2021, SEC đã có bước đột phá khi phê duyệt quỹ Bitcoin ETF đầu tiên tại Hoa Kỳ, là ProShares Bitcoin Strategy ETF (BITO).

Đây là một loại Bitcoin Futures ETF, dựa trên các hợp đồng tương lai của Bitcoin được giao dịch trên sàn Chicago Mercantile Exchange (CME). Quỹ này đã thu hút được sự quan tâm lớn của các nhà đầu tư, và tạo ra hiệu ứng lan tỏa cho các quỹ Bitcoin ETF khác.

Hiện nay, có khoảng 20 quỹ Bitcoin ETF đang chờ phê duyệt của SEC, trong đó có cả các loại Bitcoin Physical ETF và Bitcoin Futures ETF.

Quyết định của SEC được coi là một bước tiến quan trọng cho sự chấp nhận và phổ biến của Bitcoin ETF tại Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, cũng có những ý kiến cho rằng SEC vẫn còn thận trọng và chậm chạp trong việc thông qua các quỹ Bitcoin ETF, đặc biệt là các loại Bitcoin Physical ETF. Có 2 ý kiến được đưa ra:

• SEC đang bảo vệ lợi ích của các nhà sản xuất hợp đồng tương lai, hoặc muốn kiểm soát và giám sát thị trường tiền điện tử.
• SEC đang chờ đợi sự phát triển và ổn định của thị trường tiền điện tử, hoặc muốn có thêm thời gian để nghiên cứu và đánh giá các quỹ Bitcoin ETF.

Dù sao đi nữa, quyết định của SEC cũng có ảnh hưởng lớn đến giá và uy tín của Bitcoin trên thế giới. Nếu SEC phê duyệt nhiều quỹ Bitcoin ETF hơn, điều này có thể tạo ra dòng vốn lớn vào thị trường tiền điện tử, và thúc đẩy giá của Bitcoin lên cao.

Ngược lại, nếu SEC từ chối hoặc ngừng giao dịch các quỹ Bitcoin ETF, điều này có thể gây ra sự hoang mang và bán tháo trên thị trường tiền điện tử -> làm giảm giá của Bitcoin.

Yếu tố ảnh hưởng quyết định của SEC

Dưới đây là các yếu tố ảnh hưởng đến các quyết định của SEO đối với việc chấp thuận Bitcoin ETF:

• Sự phát triển của thị trường tiền điện tử: càng an toàn, minh bạch, và quy chuẩn hơn, càng dễ được SEC chấp thuận.
• Sự thay đổi của luật lệ và chính sách: khi thế giới càng công nhận và hỗ trợ tiền điện tử thì càng tăng sự tin tưởng và chấp nhận của SEC.
• Sự cạnh tranh của các thị trường khác: nếu các thị trường khác đã phê duyệt Bitcoin ETF, SEC có thể bị áp lực để không bị bỏ lạ.

Ngược lại, nếu một số thị trường gặp những vấn đề hoặc rủi ro khi cho phép các quỹ Bitcoin ETF, điều này có thể làm cho SEC cẩn trọng hơn trong việc đưa ra quyết định.

Bitcoin ETF có trở thành đòn bẩy cho Bitcoin? 

Qua các thông tin phía trên, anh em cũng đã biết Bitcoin ETF là gì và chắc cũng đoán được liệu bitcoin ETF có trở thành đòn bẩy cho bitcoin hay không. Hãy xem những phân tích dưới đây:

Đầu tiên trường hợp Bitcoin ETF có thể trở thành đòn bẩy cho Bitcoin nếu nó được phê duyệt và cộng thu hút được dòng vốn từ các nhà đầu tư cá nhân, tổ chức. Điều này có thể tăng mạnh thanh khoản của Bitcoin, thúc đẩy giá của Bitcoin lên cao.

Tuy nhiên ở một khía cạnh khác, việc Bitcoin ETF có liên hệ chặt chẽ với Bitcoin cũng có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cự. Bởi nếu Bitcoin ETF bị từ chối hoặc gặp những rủi ro và vấn đề thì điều này có thể gây ra sự hoang mang và bán tháo trên thị trường tiền điện tử, và làm giảm giá của Bitcoin.

Vì thế chúng ta có thể kết luận rằng, Bitcoin ETF có trở thành đòn bẩy cho Bitcoin hay không phụ thuộc vào các yếu tố như:

• Quyết định của cơ quan quản lý tài chính
• Sự phát triển của thị trường tiền điện tử
• Sự cạnh tranh của các thị trường khác
• Sự lựa chọn nhà đầu tư (và anh em là một trong số đó).

Tổng kết

Tình hình pháp lý của Bitcoin ETF trên thế giới còn phát sinh nhiều vấn đề và chưa ổn định. Một số thị trường đã phê duyệt các quỹ Bitcoin ETF, trong khi một số thị trường thì không. Quyết định của các cơ quan quản lý tài chính, đặc biệt là SEC, có ảnh hưởng lớn đến giá của Bitcoin trong tương lai.

Nếu anh quan tâm đến Bitcoin ETF là gì và cách nó vận hành để đầu tư thì hy vọng bài viết này đã giúp anh nắm rõ khái niệm này, cách hoạt động cũng như lợi ích và rủi ro.

Chú ý: Lời khuyên cho anh em hãy nên theo dõi và cập nhật về tình hình pháp lý của Bitcoin ETF liên tục. Không nên chỉ đầu tư vào Bitcoin ETF một cách mù quáng, khi chưa đủ kiến thức và kinh nghiệm.

Nếu anh em còn quan tâm thêm về thị trường crypto thì có thể truy cập vào website coinlize.com để tìm đọc những bài viết mới nhất. Cảm ơn anh em đã theo dõi!

Bài viết cùng chủ đề

➤ Byzantine Fault Tolerance (BFT) là gì? Bitcoin đã khắc phục bài toán này ra sao

➤ Cross-chain Bridge là gì? Tại sao lại cần Cầu Nối Blockchain

➤  Zero-knowledge Proof (ZKP) là gì? Các lỗ hổng của công nghệ ZKP